Liên kết xóa nghèo và công bằng cho người nhập cư

Triển lãm sẽ khai mạc vào 14:30 ngày 8/11/2013 tại sân Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Số 1 Phạm Ngũ Lão, Hà Nội, và kéo dài đến hết ngày 9/11/2013.

Sau 25 năm đổi mới, Việt Nam có 28 triệu người thoát nghèo. Giờ đây đã xuất hiện những hình thái nghèo mới và tập trung vào một số đối tượng như người nhập cư, người dân tộc thiểu số và phụ nữ.  

Khi Việt Nam là nước xuất khẩu gạo đứng thứ hai thế giới, thu nhập thấp chủ yếu là do thất bại trong phân phối chứ không còn là do thấp về sản lượng nữa.

Tình trạng nghèo không chỉ là nghèo về tiền bạc mà còn là nghèo về cơ hội tiếp cận các nguồn lực, dịch vụ. Tình trạng bất bình đẳng trong xã hội gia tăng.

Người giàu có rất nhiều cơ hội tiếp cận các dịch vụ xã hội như chăm sóc sức khỏe, giáo dục, đào tạo nghề và họ lại có điều kiện để giàu thêm. Nhóm hộ mới thoát nghèo lại có xu hướng lâm vào tình trạng thoát nghèo không bền vững, dễ quay trở lại nhóm nghèo.

Trong nhóm có nguy cơ tái nghèo mới, công nhân, lao động nhập cư chịu khá nhiều rủi ro. Tại Việt Nam, hiện nay số lao động này chiếm 1/3 dân số cả nước. Tuy nhiên số lượng đang làm việc trong các nhà máy hầu hết đều xuất phát từ những học sinh phổ thông, tốt nghiệp xong là đi vào nhà máy. Vì thể còn rất nhiều hạn chế về mặt nhận thức hay ý thức và tác phong công nghiệp. Chính điều đó làm cho công nhân, lao động nhập cư của Việt Nam hiện nay gặp rất nhiều khó khăn.

Đói thông tin

Công nhân ở các nhà máy chủ yếu tập trung vào lao động, tăng ca kíp, thu nhập chỉ đủ ăn. Vì thế họ không có thời gian, cơ hội để tiếp xúc với các phương tiện truyền thông. Họ trở nên nghèo nàn về tinh thần, nhận thức và tụt hậu với xã hội.  

Tiền ít

Mức lương trung bình hiện nay của công nhân trong khoảng 2,5 triệu – 3,5 triệu. Mức lương này không hề cao. Dù làm thêm thì mức lương mà công nhân nhận được chỉ đủ trang trải cuộc sống hàng ngày, không có tích lũy.

Tự lo chỗ ở

Thực tế, số lượng các công ty có khu ký túc xá cho công nhân ở rất ít, và số công nhân được ở ký túc xá không nhiều. Số còn lại đi về trong ngày hoặc thuê nhà trọ xung quanh nhà máy. Việc thuê trọ có rất nhiều vấn đề phát sinh: Diện tích sinh hoạt ít; vệ sinh không đảm bảo; tiền thuê nhà và điện nước cao; vấn đề an ninh; đi lại; sinh hoạt không được đảm bảo. Đây là vấn đề lớn cho doanh nghiệp và chính quyền địa phương.
 

Quàn quật 12 tiếng/ngày

Công nhân phải tăng ca và làm đêm có khi lên tới 12h/ngày, làm việc 6/7 ngày trên tuần.

Thời gian làm việc nhiều và khối lượng công việc lớn trong môi trường làm việc không đảm bảo gây ảnh hướng tới sức khỏe người lao động. Hàng năm các doanh nghiệp có tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho công nhân nhưng chỉ là hình thức.

Doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm xã hội

Doanh nghiệp bắt buộc đóng cho người lao động khi kí hợp đồng lao động. Tuy nhiên, rất nhiều doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm cho người lao động; không chuyển đổi hợp đồng có thời hạn để đóng bảo hiểm cho công nhân; hứa nhưng không đóng bảo hiểm cho người lao động. Thậm chí gây khó khăn về việc chốt sổ, xin sổ bảo hiểm khi công nhân xin nghỉ  hoặc thôi việc.
 

Chỉ biết kêu trời

Công nhân chưa có tiếng nói, không có cơ hội tham gia ý kiến hay phản hồi, kiến nghị. Công nhân nhập cư rất khó để tiếp cận các dịch vụ công tại địa phương như giáo dục con em; khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế và các hoạt động xã hội khác.

Cần câu thôi chưa đủ

Để bảo vệ những người yếm thế và lao động nhập cư trước hàng loạt  thách thức, 22 tổ chức xã hội dân sự Việt Nam cùng nhau mang tới Triển lãm GÓC NHÌN MỚI VỀ PHÁT TRIỂN những sáng kiến để minh chứng cho sự dấn thân, sức sáng tạo, và tính hiệu quả của mình.

Tại sao phải cần các sáng kiến?

“Đừng cho con cá mà hãy cho cái cần câu”. Đấy là triết lý quen thuộc từ bao năm nay mỗi khi nói đến việc hỗ trợ cho các nhóm bị thiệt thòi. Tuy nhiên, sau nhiều năm thực hiện, những người làm phát triển nhận ra rằng không phải cứ mang cần câu đi cho thì chắc chắn những người bị thiệt thòi đã tự câu được cá. Vì nhiều trở ngại khác nhau, người được cho cần câu không sẵn sàng câu cá. Họ không biết ở đâu có cá để câu hoặc họ không biết dùng loại cần nào để câu được cá nào.

Những vấn đề mới đòi hỏi phải có những giải pháp thiết thực và kịp thời. Cũng cần có những tổ chức không ngại khó khăn thách thức, sẵn sàng tiên phong trong việc xây dựng sự tự tin và quyết tâm cho những cộng đồng bị thiệt thòi, giúp họ lựa chọn và sử dụng cần câu một cách hiệu quả. 

Bao giờ & Ở đâu?

Triển lãm sẽ khai mạc vào 14:30 ngày 8/11/2013 tại sân Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Số 1 Phạm Ngũ Lão, Hà Nội, và kéo dài đến hết ngày 9/11/2013.

Đây là những sáng kiến đang được thực hiện để giải quyết các vấn đề trong bốn lĩnh vực gồm minh bạch, quyền tình dục, diến đổi khí hậu, và duyền được lắng nghe của các nhóm thiểu số. Thông qua các sáng kiến này, các tổ chức sẽ chia sẻ một góc nhìn mới về cách giải quyết các vấn đề phát triển xã hội.

Góc nhìn mới về phát triển là một cuộc trưng bày qui mô lớn những sáng kiến phát triển xã hội đã và đang được thực hiện để giúp những người và những cộng đồng có hoàn cảnh đặc biệt thay đổi cuộc sống của chính mình.

Góc nhìn mới về phát triển là một hành trình khám phá những niềm vui và những thách thức trên con đường đưa sáng kiến về với cộng đồng, để công chúng có cơ hội trải nghiệm những cách nghĩ và cách làm đa chiều trong phát triển.

Góc nhìn mới về phát triển là điểm hẹn của những người mong muốn cùng đồng hành và góp sức để giải quyết các vấn đề xã hội và giúp đỡ những người đang bị thiệt thòi thông qua các hoạt động sáng tạo và có tính tương tác cao với những người trong cuộc.

Các nhà báo đến thăm triển lãm có cơ hội tìm hiểu cụ thể về sáng kiến của các tổ chức qua các hình ảnh và sản phẩm trưng bày, trò chuyện trực tiếp với người hưởng lợi và cán bộ thực hiện dự án, tham gia tọa đàm với các nhà hoạch định chính sách, và chia sẻ ý kiến của mình về các giải pháp phát triển.

Bên cạnh đó, các nhà báo cũng có thể thưởng thức những bộ phim ngắn cung cấp kiến thức về bốn lĩnh vực nói trên, và trực tiếp chung tay đồng hành với những người bị thiệt thòi qua các hoạt động làm hoa, làm thiệp, và nhiều hoạt động sáng tạo khác.