Thưa ông, vừa qua có tình trạng lợi dụng nhà ngoại cảm để lừa đảo trong việc tìm hài cốt liệt sỹ, nhiều người đã phải chi phí rất nhiều để tìm hài cốt nhưng khi đưa ra xét nghiệm thì hài cốt mà nhà ngoại cảm tìm thấy không phải là xương người mà là xương động vật, ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
Theo tôi phải nói hiện tượng ngoại cảm và khả năng ngoại cảm là có thật. Người có khả năng đó dùng ngoại cảm để giúp đỡ người khác một số việc là tốt. Chỉ có điều một số người lợi dụng, hoặc cường điệu về khả năng dẫn đến lừa đảo, điều đó thực sự là không tốt, đặc biệt trong lĩnh vực nhạy cảm như tâm linh. Tôi cho rằng ở đây có hai phần, thứ nhất ta nên có sự hỗ trợ cho người có khả năng, có cách tổ chức khai thác khả năng của họ, mặt khác phải có cách giáo dục, động viên tuyên truyền cho những người đó làm việc chân chính.
Tôi nghĩ rất có thể, người có năng lực ngoại cảm thực sự nên hình thành tổ chức của mình, giúp nhau nâng cao năng lực cá nhân, giám sát khuyến khích nhau hoạt động đúng pháp luật, khuôn khổ đạo đức của người Việt.
Ngay cả nhà ngoại cảm tên tuổi hàng đầu Việt Nam như Phan Thị Bích Hằng thì cũng đã có dự báo sai khi tìm mộ Liệt sỹ Phùng Chí Kiên, bản thân ông nhìn nhận việc này như thế nào?
Không ai nói nhà ngoại cảm chính xác 100%. Nếu họ dự báo sai, không chính xác thì đó cũng là điều rất bình thường. Chỉ có điều , một mặt những người đó phải thông báo trung thực kết quả của ảnh hưởng cho việc tìm kiếm bằng ngoại cảm của mình, khả năng chính xác đến đâu, và điều đặc biệt là không được cố tình lừa dối. Tôi nghĩ rằng, không ai dám nói rằng ngoại cảm là đúng hết, chỉ có điều biết đến đâu, đúng đến đâu thì nói đến đó thôi. Điều quan trọng là nhà ngoại cảm phải trung thực để khách hàng của mình có niềm tin.
Vì tin nhà ngoại cảm, vừa qua Ngân hàng chính sách Việt Nam đã phải chi gần 8 tỷ đồng cho nhà ngoại cảm để đi tìm hài cốt liệt sỹ tại Quảng Trị, tuy nhiên số hài cốt mà nhà ngoại cảm tìm thấy đều là rễ cây và xương động vật, theo ông xử lý việc này như thế nào?
Nếu nhà ngoại cảm họ làm đứng đắn, có kết quả thật thì chi bao nhiêu phải tính toán để trả công người làm. Nhưng vấn đề đặt ra là họ có làm nghiêm túc hay đây là sự lừa đảo thì phải làm rõ. Nếu kết quả không đúng, không phải là hài cốt liệt sỹ thì việc đó không mang lại kết quả đúng như thỏa thuận, nếu chứng minh được điều đó thì nhà ngoại cảm là lừa đảo thì phải xử lý nghiêm theo pháp luật.
Cũng không ít trường hợp nhà ngoại cảm không trung thực, hoặc nói thẳng thắn là lừa đảo khách hàng, vì họ có ý đồ trục lợi ngay từ ban đầu bằng cách "làm" nhà ngoại cảm tìm mộ liệt sỹ, ông nghĩ thế nào về việc này?
Đương nhiên lừa đảo là vi phạm pháp luật. Đã là hành vi vi phạm pháp luật thì phải xử lý thật nghiêm. Đặc biệt nhà ngoại cảm lợi dụng việc tìm mộ liệt sỹ để trục lợi là vô đạo đức cần phải xử lý nghiêm.
Cần có quy định để quản lý nhà ngoại cảm
Ông Đào Trọng Thi
Nếu nhìn ở góc độ quản lý nhà nước, theo ông cần quản lý như thế nào để nhà ngoại cảm không thể lừa dối khách hàng như hiện nay, thưa ông?
Tôi nghĩ ngoại cảm vài năm trước rộ lên, làm sửng sốt mọi người vì thực sự lúc đó có kết quả tốt và trong một số trường hợp nhà ngoại cảm phán đoán chính xác, giúp được một số gia đình tìm mộ người thân. Có lúc các nhà ngoại cảm đã được xã hội tin tưởng hơn mức bình thường. Nhưng một số năm gần đây tôi thấy họ bắt đầu có sai sót, kể cả có sự cố tình lừa đảo nên bị người dân đề phòng. Cơ quan quản lý nhà nước cũng đã có quy định hạn chế đưa chuyện nhà ngoại cảm hoạt động vượt quá mức mà năng lực của họ đang có.
Nhưng quy định của ta dường như chưa cụ thể trong lĩnh vực này thưa ông?
Đúng thế. Nhưng tôi nghĩ, có hai vấn đề nhà nước và cơ quan quản lý nhà nước phải có quy định định chặt chẽ trong việc hành nghề của các nhà ngoại cảm. Nếu họ dùng năng lực ngoại cảm để hành nghề thì mình mới quy định được, tức là quy định về hành nghề tìm mộ... còn bản thân người ta hoạt động, phát huy năng lực của một người tự xưng là nhà ngoại cảm thì chẳng có gì vi phạm. Nó chỉ vi phạm khi dính đến pháp luật, khi nhà ngoại cảm được dùng hoạt động đó để làm các dịch vụ thu tiền và có dấu hiệu lừa đảo để trục lợi, tuy nhiên rất khó xác định điều này.
Chính vì quy định của ta chưa cụ thể nên nhà ngoại cảm tự tung tự tác và vô tư lừa người dân, thưa ông?
Tôi nói ví dụ như hoạt động tìm kiếm mộ, hài cốt, mình phải quy định, nhà ngoại cảm làm việc đó phải đăng ký hành nghề. Đây là cơ sở để quản lý. Quy định hành nghề thì trách nhiệm của anh ra sao? Về sau anh vi phạm cái đó, thì tôi sẽ xử lý nếu anh đi tuyên truyền với người ta một việc mà vượt khả năng của anh hoặc anh cam kết hợp đồng với người dân mà không hoàn thành như việc tìm hài cốt không đúng, đưa cho hài cốt giả.
Nhưng cùng với đó, người sử dụng dịch vụ đó thay vì tin tưởng bây giờ nên kiểm tra, giám định ADN xem có chính xác không. Còn nếu là xương chó, xương lợn, xương mèo thì càng dễ, chẳng cần thử ADN cũng xác định được đó là bị lừa để anh tố cáo hành vi nhà ngoại cảm lợi dụng để trục lợi.
Thưa ông, đa số các nhà ngoại cảm hiện nay là do tự xưng rằng mình có khả năng như vậy, tuy nhiên không ai có bằng chứng hay bất cứ một chứng nhận để công nhận là nhà ngoại cảm và các nhà ngoại cảm tự xưng này tự do kiếm tiền bằng nhiều cách tìm mộ liệt sỹ hay gọi hồn ai đó phải không?
Đúng là như thế. Khi anh tự xưng là nhà ngoại cảm có khả năng đặc biệt và đến cơ quan chuyên môn để nghiên cứu thì có thể phải làm một số dự án trong khuôn khổ cho phép dùng để nghiên cứu xem anh có khả năng như vậy không. Còn khi anh nhận mình đã là nhà ngoại cảm và hành nghề để cung cấp dịch vụ chuyên về vấn đề ngoại cảm thì anh phải đăng ký hành nghề với cơ quan chức năng. Còn trung tâm nghiên cứu tiềm năng con người chỉ là nơi nghiên cứu cũng không có quyền gì để cấp phép hành nghề ngoại cảm cho bất cứ ai.
Chuyện công nhận nhà ngoại cảm cũng rất khó, vì không thể dùng phép đo nào để kiểm tra, điều quan trọng đó là do uy tín của mỗi người thôi. Quan trọng là khi anh nhận mình là nhà ngoại cảm và khi hành nghề phải đăng ký, khi anh cung cấp dịch vụ ngoại cảm như tìm mộ anh phải có hợp đồng, khi đã có hợp đồng mà sau đó anh không tìm thấy mộ hoặc lợi dụng việc tìm mộ để trục lợi thì mới xem xét anh có vi phạm pháp luật hay không.
Thời gian vừa qua xảy ra tình trạng người dân quá tin tưởng nhà ngoại cảm và cũng có người do muốn giải quyết được nhu cầu tâm lý để tìm mộ người thân nên cứ tin vào mộ đó là thật không đi kiểm tra ADN.
Theo ông, có nên khuyến khích hoạt động tìm mộ liệt sỹ bằng ngoại cảm hay không?
Tôi nghĩ là nên khuyến khích nếu hoạt động đó là nghiêm túc và hợp pháp, vì ngoại cảm là có thật không phủ nhận được. Thế giới cũng công nhận điều này. Nhưng dùng nó như thế nào, sử dụng có hiệu quả, đừng đặt nó cao hơn khả năng, còn nếu mình cấm thì cũng không phải. Vì đây là vấn đề khoa học, phải công nhận, đó là khách quan không có gì lừa dối. Theo tôi để quản lý việc này thì nhà nước phải có quy định để quản lý chặt chẽ hơn.
Xin cảm ơn ông!