Sở TN&MT T.PHCM:Quản lý ngân sách lỏng lẻo, lập quỹ đen và chia chác

Ảnh IE

Từ những bản hợp đồng quá “thoáng” với doanh nghiệp ngoài

Hàng năm, Sở Tài nguyên và môi trường TPHCM (Sở TN&MT TPHCM) phân bổ chỉ tiêu dự toán ngân sách cho Phòng Quản lý chất thải rắn để thực hiện một số chương trình quản lý, giám sát chất thải rắn trên địa bàn thành phố. Sau khi phê duyệt các chương trình quản lý, giám sát chất thải rắn do Phòng Quản lý chất thải rắn lập, Sở TN&MT chọn cử và ký hợp đồng giao cho đơn vị ngoài có chức năng tham gia thực hiện các chương trình. Từ năm 2008 đến 2010, Sở TN&MT TPHCM chọn cử và ký mười hợp đồng, giao cho Trung tâm nghiên cứu ứng dụng về công nghệ và quản lý môi trường TPHCM (Trung tâm Centema) thực hiện. Trung tâm Centema trực thuộc Trường Đại học dân lập Văn Lang, được Sở Khoa học và công nghệ TPHCM cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động khoa học và công nghệ, có chức năng nghiên cứu khoa học và triển khai ứng dụng trong lĩnh vực công nghệ và quản lý môi trường... Trung tâm Centema thuộc thành phần kinh tế tập thể, do bà Nguyễn Thị Phương Loan (tiến sĩ về môi trường - giảng viên Trường Đại học dân lập Văn Lang) làm giám đốc. Quá trình thực hiện các hợp đồng, Trung tâm Centema được hưởng tiền công điều tra, khảo sát tại các hộ dân, cơ sở và doanh nghiệp, hưởng tiền công phân tích mẫu chất thải. Đồng thời, khi liên hệ lấy thông tin về môi trường, Trung tâm Centema có trách nhiệm chi tiền bồi dưỡng cho các hộ dân, cơ sở và doanh nghiệp là đối tượng cung cấp thông tin. Theo quy định mỗi đối tượng sẽ được hưởng từ 10 đến 30 ngàn đồng (hộ dân) hoặc 50 đến 70 ngàn đồng đối với cơ sở, doanh nghiệp. Khoản tiền chi này Trung tâm Centema được Sở TN&MT TPHCM thanh toán khi kết thúc hợp đồng.

Từ năm 2008 đến năm 2010, Trung tâm Centema đã thực hiện, nghiệm thu, thanh toán 10 hợp đồng với tổng số tiền gần 3 tỷ đồng. Quá trình thực hiện các hợp đồng trên phát sinh một số sai phạm. Cụ thể, Trung tâm Centema có thực hiện lấy kết quả điều tra về chất thải rắn do các cá nhân, cơ sở và doanh nghiệp cung cấp nhưng không thực hiện việc chi tiền cho các đối tượng cung cấp thông tin theo quy định trong hợp đồng mà giữ lại chiếm hưởng 547,3 triệu đồng. Các phó giám đốc và nhân viên Trung tâm Centema lập và ký các bảng kê khống về việc đã chi tiền cho 20.332 đối tượng rồi sau đó giả chữ ký hoặc lồng ghép chữ ký của các đối tượng xác nhận đã nhận tiền.

Không chỉ ăn chặn tiền của người cung cấp thông tin, Centema còn dựa vào sự lỏng lẻo trong điều khoản hợp đồng và thiếu kiểm tra, giám sát của Sở TN&MT TPHCM để thu lợi bất chính hàng trăm triệu đồng. Cụ thể, trong bảy hợp đồng, Trung tâm Centema thực hiện lấy 1.775 mẫu rác thải và chất thải công nghiệp-nguy hại tại các hộ dân, cơ sở và doanh nghiệp để đưa về phòng thí nghiệm phân tích. Kết thúc hợp đồng, Trung tâm Centema lập bảng thống kê kết quả mẫu chất thải, rác thải đủ theo số lượng yêu cầu, nộp về Sở TN&MT. Do các hợp đồng không quy định phải có biên bản lấy mẫu kèm theo kết quả phân tích mẫu nên Trung tâm Centema gần như bỏ qua khâu này. Qua xác minh tại 126 doanh nghiệp, cơ sở mà Centema cho biết có đến lấy mẫu phân tích và được Sở TN&MT thanh toán 197,6 triệu đồng, chỉ có 56 doanh nghiệp, cơ sở xác nhận Centema có đến lấy mẫu chất thải. Như vậy có tới 70 doanh nghiệp, Centema không hề tới lấy mẫu chất thải nhưng vẫn lập kết quả phân tích khống, thu lợi bất chính 124,43 triệu đồng. Ban Giám đốc và các nhân viên lấy mẫu của Centema khẳng định Centema có lấy đủ mẫu để phân tích nhưng do các doanh nghiệp không hợp tác nên không thể lập đủ biên bản lấy mẫu. Mấu chốt ở đây chính là do hợp đồng của Sở TN&MT không chặt chẽ, không yêu cầu Trung tâm Centema lấy mẫu theo đúng quy trình (có biên bản lấy mẫu được xác nhận của cá nhân, đơn vị cung cấp mẫu) dẫn đến việc Centema làm việc hết sức tùy tiện và hàng trăm triệu đồng ngân sách đã bị chi vô tội vạ.

Đến việc Văn phòng Sở lập quỹ đen từ ngân sách

Từ năm 2008 đến năm 2010, Sở TN&MT TPHCM ký 22 hợp đồng thuê xe và duyệt thanh toán chi phí thuê xe hết tổng công 823,3 triệu đồng cho năm đơn vị vận tải gồm Cty TNHH Thương mại Du lịch Dịch vụ Vận tải Tân Hoàng Liêm, Cty TNHH Thương mại Dịch vụ Sản xuất Phan Nguyễn (Cty Phan Nguyễn), Cty TNHH Thương mại Vận tải Phương Nga, Hợp tác xã vận tải quận 4, Hợp tác xã xe liên tỉnh du lịch và dịch vụ Thống Nhất. Các hợp đồng thuê xe được thực hiện để phục vụ các chương trình quản lý, giám sát chất thải của phòng ban trực thuộc Sở TN&MT. Tuy nhiên, trên thực tế, số lượng xe được thuê rất ít, hầu hết các chương trình đều điều động xe của Sở TN&MT nhưng văn phòng sở vẫn lập các hợp đồng ma với doanh nghiệp ngoài để rút tiền ngân sách.

Cụ thể, năm 2008, mặc dù sử dụng xe của sở, không thuê xe của doanh nghiệp ngoài nhưng ông Huỳnh Phú Nam, Phó chánh văn phòng sở, vẫn chỉ đạo cho bà Đinh Thị Lý, chuyên viên văn phòng sở liên hệ Cty Phan Nguyễn, nhờ công ty này lập khống hai hợp đồng thuê xe trị giá 78,780 triệu đồng. Sau khi trừ thuế VAT, Cty Phan Nguyễn giao lại cho bà Đinh Thị Lý 74,841 triệu đồng. Bà Lý giao lại cho bà Trần Thị Hào, Phó chánh văn phòng sở. Bà Hào sử dụng 59,7 triệu đồng trong số tiền này chi bồi dưỡng cho 40 lái xe và cán bộ văn phòng sở. Tương tự, năm 2009, Sở TN&MT ký hợp đồng thuê xe của Cty TNHH Thương mại Du lịch Dịch vụ vận tải Tân Hoàng Liêm (Cty Tân Hoàng Liêm) và HTX vận tải quận 4 để phục vụ chương trình hoạt động của sở nhưng trên thực tế hầu như việc phục vụ các chương trình này đều là xe của Sở TN&MT. Tuy nhiên, Ông Huỳnh Phú Nam tiếp tục chỉ đạo cho bà Huỳnh Thị Thuận, chuyên viên văn phòng sở liên hệ với Cty Tân Hoàng Liêm và HTX vận tải quận 4 nhờ lập khống các hợp đồng thuê xe để đục khoét 149,65 triệu đồng ngân sách. Số tiền này được bà Thuận nộp vào quỹ Công đoàn sở. Năm 2010, việc lập quỹ đen tiếp tục được thực hiện với thủ đoạn như trên và lần này là ông Nguyễn Song Bảo Kỳ, Phó chánh văn phòng sở kiêm phụ trách kế toán, chỉ đạo bà Huỳnh Thị Thuận yêu cầu Cty Tân Hoàng Liêm lập khống hợp đồng thuê xe. Phi vụ này, văn phòng sở thu về cho quỹ đen 172,242 triệu đồng.

Như vậy, từ năm 2008 đến năm 2010, thay vì thuê xe phục vụ các chương trình theo kế hoạch được duyệt, Văn phòng Sở TN&MT TPHCM sử dụng xe của sở để hoạt động nhưng lập chứng từ khống thuê xe, nhận thanh toán từ ngân sách chi phí thuê xe, thu về quỹ riêng của văn phòng và quỹ Công đoàn sở 396,73 triệu đồng. Số tiền trên được chia cho các nhân viên và lái xe của văn phòng. Vậy việc quản lý ngân sách, quản lý cán bộ của những người có trách nhiệm trong vụ sai phạm này như thế nào? Câu hỏi này dành cho lãnh đạo Sở TN&MT TPHCM trả lời.