(Tin Môi Trường) - "Không có chuyện Lâm Đồng nói ‘sợ’ phóng xạ mà không cho xây dựng Trung tâm hạt nhân tại địa phương. Hiện Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN) và địa phương đã tới bước thảo luận vị trí xây dựng trung tâm này" - Thứ trưởng Bộ KHCN Lê Đình Tiến đã chia sẻ trước thông tin Lâm Đồng “sợ” trung tâm hạt nhân nửa tỉ USD.
Theo Thứ trưởng Tiến, sở dĩ phải xây dựng Trung tâm mới vì tại đây sẽ có lò phản ứng hạt nhân mới và có nhiều hạng mục để đáp ứng các yêu cầu của Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.
"Nếu nâng cấp Viện nghiên cứu hạt nhân Đà Lạt sẽ không đáp ứng được yêu cầu vì lò cũ nhỏ", Thứ trưởng Tiến khẳng định
Mô hình Trung tâm Khoa học và Công nghệ hạt nhân.
Là người trực tiếp tham gia Hội nghị Khoa học và công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 10 vừa tổ chức tại Vũng Tàu , GS. Phạm Duy Hiển cho biết, đúng là trong cuộc họp Viện trưởng Viện năng lượng nguyên tử Việt Nam có nói ý "Lâm Đồng sợ hạt nhân" nhưng sau đó Thứ trưởng Lê Đình Tiến đã đính chính lại.
Theo GS. Hiển, trên thực tế Lâm Đồng đã đồng ý cho xây dựng tại địa phương nhưng còn đang phân vân địa điểm, muốn xây ở xa trung tâm.
Bình luận về tâm lý e ngại của người dân đối với việc phát triển năng lượng hạt nhân, GS. Hiển cho rằng, điều đó không khó hiểu. GS. Hiển nhấn mạnh: "Nếu nói an toàn thì an toàn, không an toàn thì là không an toàn bởi phụ thuộc nhiều vào con người làm ra cái đó. Ngay cả với Nhà máy điện nguyên tử nếu làm tốt thì sẽ đảm bảo an toàn, còn không thì cũng không biết sẽ thế nào".
"Ngay cả với một Trung tâm phục vụ nghiên cứu khoa học, nếu làm ẩu thì e ngại cũng không có gì là quá", GS. Hiển nói.
Trước đó, tại Hội nghị Khoa học và công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 10, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam cho biết, để phục vụ mục tiêu đào tạo nhân lực cho nhà máy điện hạt nhân, Viện sẽ xây dựngTrung tâm Khoa học và Công nghệ hạt nhân tại Đà Lạt, Lâm Đồng.
Đây là trung tâm quốc gia phục vụ tất cả các nhà khoa học, các trường đại học, trung tâm nghiên cứu hạt nhân có liên quan khai thác. Trung tâm này được đầu tư khoảng 500 triệu USD do Nga giúp đỡ công nghệ thuộc Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam.
Tuy nhiên ông Thành cho rằng hiện tỉnh Lâm Đồng chưa đồng ý việc xây dựng trung tâm có diện tích 100 ha của Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam tại TP. Đà Lạt do “sợ” hạt nhân và yêu cầu xây dựng trung tâm cách xa địa điểm dự kiến ban đầu thêm 30km.
Theo ông Thành, viện đã đề xuất địa điểm xây dựng trung tâm khoa học công nghệ hạt nhân cách trung tâm TP. Đà Lạt 13km và đã có đất từ dự án trung tâm ứng dụng hạt nhân công nghệ cao với 107 ha, nhưng tỉnh Lâm Đồng “sợ” phóng xạ.
Mặc dù trong trung tâm sẽ có lò nghiên cứu hạt nhân quy mô nhỏ nhưng trên thế giới, nhiều nước vẫn đặt trong trường đại học và an toàn. Nếu đưa ra xa 30km ở vùng đất mới thì những người làm hạt nhân sẽ e ngại do phần lớn họ đều có nhà cửa tại TP. Đà Lạt.
Ông Thành khẳng định: "Nếu đưa trung tâm này ra xa TP. Đà Lạt, tổ chức làm không hiệu quả thì sẽ không thu hút được nguồn lực, lãng phí tiền của, hơn nữa dự án này cần đầu tư triển khai xây dựng sớm mới có tác dụng với nhà máy điện hạt nhân".