Núi Cấm bị tàn phá

ằm ở độ cao trên 716 m so với mực nước biển, núi Cấm (thuộc huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang) được nhiều người biết đến như một Đà Lạt thứ hai hay còn gọi là "nóc nhà của ĐBSCL". Khí hậu nơi đây trong lành với nhiều loại cây gắn liền với tên đất, tên làng khá nổi tiếng như vồ Thiên Tuế (ấp Thiên Tuế), vồ Rau Tần (ấp Rau Tần), đồi mai, động Thủy Liêm…

 Động Thủy Liêm bị biến dạng từng ngày do các hoạt động của con người như chặn dòng chảy, xây nhà lấn chiếm

Rừng mai tàn lụi

Núi Cấm có đến hàng chục địa danh khác nhau đã đi vào tiềm thức của người dân khắp cả nước. Trong đó, đồi mai từng là nơi để người dân địa phương kiếm sống mỗi độ xuân về.

Ông Trần Văn Phương, một sơn dân ở đây, cho biết những năm 1990 trở về trước, khu vực này có rất nhiều mai cổ thụ hàng trăm năm tuổi, nhiều cây to có đường kính lên đến 0,5 m. Khi mùa xuân về, cả vùng đồi thêm rực rỡ bởi sắc mai vàng. Thông thường, vào những ngày cận Tết Nguyên đán, phần lớn dân nghèo từ trên núi cũng như dưới núi đến đây chiết nhánh mai đưa ra chợ bán hoặc chọn những nhánh mai có hoa trổ dày mang về nhà chưng.

Bây giờ, cảnh vật thơ mộng đó đã hoàn toàn thay đổi. Dù có lùng sục cả ngày trên ngọn núi này cũng khó tìm được một cây mai rừng nhỏ. Đây là hậu quả của việc khai thác theo kiểu tận diệt của một số người dân trong và ngoài địa phương, phục vụ thú chơi cây cảnh của các đại gia.

Vồ Thiên Tuế biến mất

Vồ Thiên Tuế là một trong 5 vồ đá nổi tiếng trong hệ thống núi Cấm. Nơi đây một thời được xem là lãnh địa bất khả xâm phạm của rừng cây thiên tuế, có nhiều loài thú rừng quý hiếm và rắn độc trú ngụ. Những địa danh gắn liền với câu chuyện rùng rợn như hang Bạch Hổ, hang Thanh xà - Bạch xà cũng xuất hiện ở vùng đất thiêng này.

Đạo sĩ Nguyễn Văn Y (tự Ba Lưới, nay đã 100 tuổi) cho biết thiên tuế là loài cây có giá trị về mặt y học, trong đó rễ và lá của nó có công dụng chữa bệnh lao phổi, thở khò khè và các bệnh về khớp... "Hồi trước, cây thiên tuế còn là đại ân nhân cứu đói cho người dân cố cựu ở đây khi mùa mưa kéo dài hoặc liên tục bị mất mùa. Người ta đào lấy củ của nó để chế biến làm thức ăn thay cho gạo. Vì vậy, với những người có tuổi như tụi tôi ở đây, sự biến mất của cây thiên tuế là một mất mát không gì bù đắp được " - ông Ba Lưới tiếc nuối.

Xót xa động Thủy Liêm

Ông N.V.K, một người ở ấp Thiên Tuế, tỏ ra bức xúc khi chứng kiến trên đỉnh núi Cấm ngày càng xuất hiện nhiều hang động do bàn tay con người làm nên để "câu khách" đến tham quan, cúng bái. Trong đó, nổi đình nổi đám nhất là hang Ông Hổ và hang Bác Vật Lang ở ấp Vồ Đầu. Cũng tại đây, người ta còn dựng lên một kiểu kiến trúc khác lạ và mất vẻ tự nhiên của động Thủy Liêm.