Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng cho biết, 2 dự án này được Bộ Chính trị rất quan tâm và chỉ đạo ngay từ đầu. Và thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị, Chính phủ đã chỉ đạo cho các bộ triển khai thực hiện 3 nội dung bảo đảm về môi trường, bảo đảm tính hiệu quả và bảo đảm về công nghệ. Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ thẩm tra, đánh giá về hiệu quả của dự án.
Phó Thủ tướng nói rằng, trong quá trình đầu tư, chủ đầu tư phải thường xuyên xem xét đến điều kiện thị trường và tính hiệu quả của dự án. Nếu phát hiện dự án không hiệu quả thì phải có giải pháp để xử lý.
“Nếu không xử lý được hiệu quả đó thì thậm chí phải ngừng dự án để giúp cho chủ đầu tư không bị thiệt hại hơn”- Phó Thủ tướng cho biết.
Chính vì vậy, trong quá trình đánh giá về hiệu quả, Bộ Công Thương đã phối hợp với các bộ ngành liên quan khác cũng đã thực hiện việc đánh giá hết sức cẩn thận, kỹ càng. Và trên cơ sở đánh giá đó có tính đến điều kiện của thị trường.
Phó Thủ tướng cũng lý giải: Do khủng hoảng kinh tế thế giới nên nhu cầu sử dụng nhôm và alumin trên thế giới cũng giảm, kéo theo giá bán cũng giảm. Chính điều này đã tác động đến hiệu quả của dự án.
Tuy vậy, theo tính toán của Bộ Công Thương, với tính toán hết sức bảo thủ, tức là tính đến dự báo giá của alumin cho tuổi thọ kinh tế của dự án là 30 năm thì đối với Tân Rai là 379USD/tấn thì nó vẫn thấp hơn dự báo của các công ty tư vấn ở trên thế giới bình quân là 450 USD/tấn.
“Với dự báo mang tính bảo thủ, an toàn hơn như vậy thì dự án Tân Rai vẫn hiệu quả, tuy thời gian lỗ lũy kế bị kéo dài hơn (từ 3 nămbị kéo dài lên 5 năm). Và cái hiệu quả thu hồi vốn bị kéo dài”- Phó Thủ tướng cho biết.
Về phương án vận tải đường bộ, Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ đã giao Bộ GTVT, Tổng Cục đường bộ, các địa phương lên phương án vận tải và từ đó lên phương án đầu tư. Hiện các dự án cũng đã được triển khai, tuy hơi chậm bởi khó khăn về nguồn vốn, kể cả nguồn vốn từ tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam đóng góp cũng như nguồn vốn huy động từ các nhà đầu tư cũng như vốn vay ngân hàng cũng chậm.
Chia sẻ với lo lắng của đại biểu Trần Du Lịch, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nói: “Đại biểu cũng chưa yên tâm về hiệu quả của dự án, và chúng tôi rất chia sẻ với tâm tư này”.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng cho biết, chủ đầu tư sẽ phải theo dõi, đánh giá thường xuyên về dự án để thực hiện thi công tiết kiệm chi phí, để vừa bảo đảm chất lượng, vừa bảo đảm thị trường và hiệu quả của dự án.