Nguy cơ mắc ung thư từ một loại thuốc điều trị bệnh

Cảnh báo của Bộ Y tế Canađa, cho biết thuốc Thalidomide, được phép sử dụng cho các bệnh nhân trên 65 tuổi trong điều trị bệnh đa u tủy xương cùng với hai loại thuốc khác là melphalan và prednisone, có thể làm tăng nguy cơ mắc những căn bệnh ung thư máu khác như bệnh bạch cầu cấp dòng tủy (AML) và hội chứng myelodysplastic (MDS). Bộ Y tế Canađa đã yêu cầu Công ty dược phẩm Celgene Inc., chuyên sản xuất Thalidomide ghi thêm vào nhãn thuốc cảnh báo mới này để các bác sĩ thận trọng hơn khi kê đơn thuốc này cho bệnh nhân. Hiện thuốc Thalidomide chỉ được bán cho bệnh nhân tại Canađa theo đơn và những nhà thuốc đăng ký với chương trình phân phối có kiểm soát (RevAid).

Ảnh minh họa

Trước đó, hồi đầu tháng này, Bộ Y tế Canađa cũng đã khuyến cáo rằng việc sử dụng thuốc Thalidomide có thể khiến cho bệnh nhân có nguy cơ phát triển các cục máu đông trong động mạch, dẫn đến tử vong.

Đa u tủy xương là một bệnh ác tính của hệ thống tạo máu, đặc trưng bởi sự tăng sinh mạnh mẽ của các tương bào ác tính trong tủy xương làm gia tăng khả năng sản xuất các globulin miễn dịch đơn dòng (protein M), gây suy thận, thiếu máu, tổn thương tiêu xương và tăng nồng độ canxi trong máu. Bệnh chiếm khoảng 10% tổng số các ca bệnh máu ác tính tại Canađa. Đa u tủy xương là bệnh không thể điều trị khỏi với thời gian sống trung bình khoảng 4 - 6 năm sau khi phát bệnh. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, thuốc Thalidomide đã được dùng trong điều trị đa u tủy xương và thu được những kết quả khả quan, giúp cải thiện hiệu quả điều trị và tiên lượng của người bệnh. Trong những trường hợp bệnh tái phát hoặc không đáp ứng với các loại thuốc điều trị khác, Thalidomide dùng đơn lẻ có thể giúp lui bệnh trong số 25 - 35% các trường hợp. Nếu dùng phối hợp Thalidomide và Glucocoticoid, tỷ lệ đáp ứng thuốc là 50% và khi phối hợp 3 loại thuốc Thalidomide, Dexamethasone và Cyclophosphamide hoặc Melphalan, tỷ lệ hiệu quả lên đến 70%. Với những kết quả này, Thalidomide hiện được coi là phương thuốc điều trị chuẩn trong các trường hợp đa u tủy xương tái phát hoặc kháng thuốc.

Tuy nhiên, Thalidomide có khá nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Ngoài nguy cơ làm mắc thêm các bệnh ung thư và tạo cục máu đông trong động mạch, loại thuốc này có thể gây buồn ngủ, mệt mỏi, táo bón và nổi ban đỏ. Một số trường hợp dùng Thalidomide kéo dài có thể gây tổn thương thần kinh ngoại vi và bị mắc các bệnh ít gặp hơn như phù, chậm nhịp tim, giảm bạch cầu, bất lực và suy giáp.

Thuốc Thalidomide được phát triển từ giữa thập niên 50 của thế kỷ trước tại Đức và được chính thức tung ra thị trường vào năm 1957, từng được xem là một loại "thần dược" đối với những phụ nữ mang thai để chữa trị những triệu chứng như chóng mặt, mất ngủ, buồn nôn trong giai đoạn ốm nghén. Tuy nhiên, từ năm 1961, Thalidomide đã bị cấm sản xuất và lưu hành sau khi hàng nghìn bà mẹ sử dụng loại thuốc này sinh ra những đứa trẻ bị dị tật. Trong những năm gần đây, nhãn hiệu thuốc Thalidomide được phục hồi với tác dụng điều trị một số bệnh ung thư, nhất là ung thư máu tại Canađa và nhiều quốc gia khác.