Ngành khí Việt Nam có tiềm năng rất lớn

Sinh sau đẻ muộn

Ông Hoàng Quốc Vượng, Thứ trưởng Bộ Công Thương, nói: “Ngành khí Việt Nam sinh sau đẻ muộn hơn so với các ngành kinh tế khác - như thủy điện, than - và chỉ thực sự phát triển mạnh mẽ hơn 10 năm nay.”

Sự tăng trưởng của khí tự nhiên trong nền kinh tế đòi hỏi phải  có những thay đổi đáng kể trong cách thức định giá và phân bổ trên thị trường năng lượng của Việt Nam (ảnh minh họa: internet)

Những thành tựu đạt được trong 10 năm qua đã tạo ra nhu cầu khí rất lớn, tuy nhiên nguy cơ thiếu hụt khí đốt đã xuất hiện. Nếu không sớm đưa ra các quyết định quan trọng để thay đổi tình hình thì sự thiếu hụt này sẽ trở lên trầm trọng hơn và có thể tác động đến nền kinh tế, ông Roland Priddle, Ngân hàng Thế giới, lo lắng.

Chiến lược năng lượng quốc gia đã khẳng định tầm quan trọng của khí tự nhiên đối với phát triển kinh tế tổng thể của Việt Nam và coi đây là tiền đề quan trọng để đạt được các thành tựu kinh tế và xã hội.

Theo ông Roland Priddle, trữ lượng khí Việt Nam đạt 680 tỷ m3 khí mà chúng ta mới khai thác được 8 tỷ m3/năm.

Báo cáo chỉ ra rằng để đạt được mục tiêu Chính phủ đề ra cho ngành khí là tăng gấp ba lượng tiêu thụ khí lên mức 24 tỷ m3/năm vào năm 2025, các cơ quan, đơn vị thuộc ngành khí cần phải tăng cường năng lực của mình, đồng thời ngành điện cũng cần phải phát triển theo hướng đem lại lợi ích cho cả bên mua và bên bán khí.

Với vai trò là đầu vào cho tăng trưởng kinh tế, chất lượng cuộc sống và tiến bộ xã hội, các khoản đầu tư cho ngành khí cần được cung cấp trước để đạt được bước tiến trong lĩnh vực trên.

Theo báo cáo, để đạt được các mục tiêu cho phát triển nguồn tài nguyên khí quốc gia, Việt Nam phải tìm cách tạo ra một “đoàn tàu chuyển động” của nhiều dự án để biến nguồn tài nguyên khí thành trữ lượng được xác minh và sản lượng sản xuất.

Ngoài ra, Việt Nam cũng cần phải kích thích đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đường ống dẫn khí cũng như khuyến khích đầu tư vào cơ sở tiêu thụ khí ở hạ nguồn như các nhà máy điện. Và điều này sẽ đòi hỏi việc định giá khí trong các lĩnh vực tiêu thụ, đặc biệt là ngành điện, phải được gắn kết phù hợp với định giá khí ở lĩnh vực thăm dò và sản xuất khí ở thượng nguồn.

Quy mô ngành khí sẽ tăng gấp ba lần

Ngày nay khí đã đáp ứng được trên 15% nhu cầu năng lượng sơ cấp và đã phát triển thành một ngành công nghiệp liên kết gồm nhiều doanh nghiệp nhà nước lớn và các nhà đầu tư tư nhân.

Theo ông Roland Riddle, hiện ngành điện tiêu thụ tới 88% lượng khí và lượng điện sản xuất từ khí đốt chiếm đến 40% tổng nguồn cung điện. Các giai đoạn tiếp theo sẽ mở ra các khu vực khai thác mới tạo điều kiện cho việc mở rộng thêm các nhà máy điện chạy khí tự nhiên hiệu quả để đáp ứng nhu cầu điện năng đang tăng trưởng mạnh của Việt Nam.

Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Petro Việt Nam) ước tính cần một khoản đầu tư trị giá 30 tỷ dollar, từ năm 2006 đến 2025, để phát triển nguồn khí tự nhiên và dầu mỏ ngoài khơi và đưa nguồn năng lượng này đến với thị trường, trong đó các đối tác thuộc khu vực tư nhân của Petro Việt Nam được kỳ vọng sẽ đóng góp một nửa nguồn vốn cần thiết trên.

Sự phát triển hạ tầng khí và các thể chế thị trường sẽ giúp Việt Nam xây dựng năng lực sản xuất điện mới với chi phí vốn thấp hơn, về tổng thể sử dụng ít nguyên liệu hơn và giảm tác động đối với môi trường.

“Trên thực tế, các nhà máy sản xuất điện từ khí chỉ thải ra một phần ba lượng carbon so với các nhà máy điện chạy than theo kiểu truyền thống nếu Việt Nam xây dựng.”, ông Alain Barbu, quyền giám đốc quốc gia, Ngân hàng Thế giới, nói.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng quy mô ngành khí tự nhiên của Việt Nam sẽ tăng gấp ba lần nếu đạt được các mục tiêu Chính phủ đã đề ra. Sự phát triển mạnh mẽ của ngành khí được dựa trên một nền tảng rất vững chắc, từ chỗ hầu như chưa có gì thì đến năm 1995 ngành khí tự nhiên đã được hình thành với việc phát triển khí đồng hành khai thác từ mỏ Bạch Hổ.

Các nguồn cung cấp năng lượng sạch này cùng với sự phát triển của năng lượng từ thuỷ điện, than đá và các nguồn năng lượng tái tạo khác sẽ đóng vai trò quan trọng để giữ vững tốc độ tăng trưởng kinh tế 8%/năm của Việt Nam.

Ngành khí Việt Nam có tiềm năng rất lớn và có thể hiện thực hoá vào năm 2025 nếu các cơ quan nhà nước và đối tác tư nhân tích cực phối hợp với nhau. Kết quả là sẽ có được một ngành khí có mức giá hợp lý, chất lượng dịch vụ cao dành cho tất cả những người tiêu thụ khí, tạo cơ hội kinh doanh đem lại lợi nhuận và bền vững cho các nhà đầu tư Việt Nam và nước ngoài và đưa Việt Nam trở thành một trong những nền kinh tế cạnh tranh và hiệu quả nhất thế giới, từ đó sẽ dẫn đến sự tăng trưởng kinh tế và xoá đói giảm nghèo bền vững, môi trường được bảo vệ và dần nâng cao chất lượng cuộc sống.