Tài nguyên khoáng sản, cần hướng đến chiến lược bền vững

Hình ảnh minh họa

TS. Nguyễn Văn Thuấn, Tổng cục trưởng, Tổng cục Địa chất Khoáng sản cho biết: Đến nay nước ta đã điều tra cơ bản, thăm dò và phát hiện mới trên 5.000 điểm khoáng và mỏ, đánh giá được một số loại khoáng sản có trữ lượng và tài nguyên dự báo lớn như dầu khí 1,2-1,7 tỷ m3; than 240 tỷ tấn; titan 600 triệu tấn khoáng vật nặng; bô xít 10 tỷ tấn; đất hiếm 11 triệu tấn; các khoáng sản làm vật liệu xây dựng 52 tỷ m3 và một số loại khoáng sản khác.

Trong những năm qua, ngành công nghiệp khai khoáng đã đóng vai trò quan trọng và tích cực trong sự nghiệp phát triển công nghiệp Việt Nam và nền kinh tế đất nước, cơ bản đáp ứng đủ và kịp thời nguyên liệu cho nền kinh tế quốc dân. Cụ thể là ngành than cung ứng đầy đủ và kịp thời nguyên liệu cho ngành điện, xi măng, hóa chất, giấy. Còn khoáng sản thiếc, chì kẽm, sắt đã cung cấp đầy đủ cho ngành luyện kim; khoáng sản apatit cũng cung ứng đủ cho ngành hóa chất, phân bón. Đồng thời có một phần khoáng sản dành để xuất khẩu, trong đó có 2 loại khoáng sản có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất là dầu khí và than, riêng năm 2012 đạt khoảng 10 tỷ USD.

Theo Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng (Bộ Công Thương) Nguyễn Mạnh Quân: Để khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản bền vững, xác định đến năm 2020 phải chấm dứt các cơ sở chế biến khoáng sản manh mún, công nghệ lạc hậu, hiệu quả kinh tế thấp, gây ô nhiễm môi trường, ngành công nghiệp khai khoáng Việt Nam sẽ phải hình thành các khu công nghiệp chế biến tập trung với công nghệ tiên tiến, có quy mô tương xứng với tiềm năng của từng loại khoáng sản; khai thác gắn với chế biến, tạo ra những sản phẩm có giá trị kinh tế cao. Thực hiện việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo quy định của Luật Khoáng sản.

Mặt khác, Việt Nam đẩy mạnh hợp tác quốc tế để tiếp thu khoa học hiện đại, áp dụng công nghệ tiên tiến trong điều tra, thăm dò, khai thác và chế biến khoáng sản; khuyến khích hợp tác điều tra, thăm dò, khai thác, chế biến một số loại khoáng sản ở nước ngoài, ưu tiên các khoáng sản ở trong nước có nhu cầu sử dụng.

Hiện một số dự án mà Việt Nam đang rất quan tâm hợp tác đầu tư, đó là thăm dò, khai thác than tại Đồng bằng sông Hồng đồng bộ với đầu tư xây dựng tổ hợp nhà máy nhiệt điện chạy than tại khu vực này; hợp tác đầu tư đồng bộ tổ hợp nhà máy điện-nhà máy điện phân nhôm trong nước; hợp tác đầu tư nhà máy điện phân nhôm tại nước ngoài, nơi có nguồn điện và giá cả hợp lý sử dụng alumin sản xuất tại Việt Nam. Cũng như hợp tác đầu tư nhà máy chế biến sâu quặng titan; làm giàu quặng aptit loại 2 và loại 4.