Vườn Quốc gia Pù Mát - sách sống về giáo dục môi trường

Vườn Quốc gia Pù Mát

Bên cạnh đó, Khu bảo tồn còn duy trì chức năng phòng hộ đầu nguồn của lưu vực các sông suối trong khu vực, góp phần phòng hộ cho các hoạt động sản xuất nông nghiệp... Vườn quốc gia còn có vùng đệm, với diện tích gần 100.000 ha, nằm trên địa bàn 16 xã thuộc ba huyện Anh Sơn, Con Cuông, Tương Dương, là nơi sinh sống của hơn 93.000 người, thuộc các dân tộc Thái, Mông, Khơ Mú, Đan Lai, Kinh.

Từ thực tế trên, tỉnh Nghệ An đã xây dựng nhiều văn bản liên quan đến bảo tồn và chỉ đạo Ban quản lý Vườn quốc gia Pù Mát đẩy mạnh việc tuyên truyền giáo dục người dân nâng cao nhận thức trong công tác bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường, nhằm giảm sự xuống cấp và huỷ hoại của tài nguyên rừng đối với Vườn quốc gia và vùng đệm. Trong đó, tập trung vào hai chương trình: Chương trình trường học và chương trình giáo dục môi trường tại cộng đồng dân cư thôn bản. Chương trình hoạt động thông qua "Câu lạc bộ giáo dục môi trường và bảo tồn thiên nhiên" bằng hệ thống bài giảng do giáo viên các trường trên địa bàn đảm nhiệm, thực hiện theo phương châm "Học mà chơi, chơi mà học". Đây là hoạt động được tiến hành thường xuyên, thu hút được nhiều người dân địa phương và các nhóm cộng đồng tham gia. Hoạt động này đang đi vào chiều sâu với nhiều hình thức hoạt động phong phú, đa dạng và không chỉ gói gọn trong khuôn khổ nâng cao nhận thức mà còn kết hợp với việc thực hiện các mô hình ứng dụng kỹ năng trong các hoạt động lâm nghiệp như xây dựng vườn ươm cộng đồng, tạo cảnh quan cho môi trường nông thôn, phát triển rừng, du lịch cộng đồng, tuần tra cộng đồng,...

Qua ba năm triển khai thực hiện, Vườn quốc gia Pù Mát đã phối hợp với các chuyên gia và các tổ chức giáo dục thiên nhiên biên soạn 12 bộ bài giảng cho cán bộ và giáo viên tại các trường học; đồng thời xuất bản và phát hành 15 số báo “Pù Mát xanh”; tiếp nhận từ Trung tâm Giáo dục thiên nhiên (ENV) hàng ngàn ấn phẩm “rừng xanh” cho các em học sinh ở vùng sâu, vùng xa. Ngoài ra, các em còn được tham gia một số loại hình hoạt động như “Chương trình hè”, “Cuộc thi báo tường với chủ đề bảo vệ môi trường”; cuộc thi tìm hiểu “Em yêu Pù Mát quê em”... Chương trình đã thu hút ba phòng giáo dục, 54 trường học, với trên 20.000 học sinh và 108 giáo viên tham gia.

Đối với chương trình giáo dục môi trường tại cộng đồng dân cư thôn, bản cũng được đẩy mạnh và thực hiện trên 111 thôn, bản vùng đệm, trong đó có 33 thôn, bản trọng yếu có vị trí giáp ranh với Vườn quốc gia. Ban quản lý Vườn quốc gia đã phối hợp với Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh, đoàn thanh niên tổ chức giao lưu văn nghệ, thi tìm hiểu về bảo vệ môi trường và công tác bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ các loài động thực vật quý hiếm... Nhờ vậy, người dân ở vùng đệm ngày càng nâng cao ý thức trách nhiệm cũng như kiến thức trong việc bảo vệ và phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường bền vững.