Mang mãi nỗi ám ảnh từ lá Ngón

Lá Ngón vẫn là mối họa lơ lửng

Gần đây nhất, vào trước Tết Nguyên đán Quý Tỵ, chị Hoàng Thị Dậu, sinh năm 1976, quê ở xã Phúc Lộc, huyện Ba Bể, về làm dâu ở Khau Vai, xã Bộc Bố, huyện Pác Nặm. Hai vợ chồng xích mích vì chồng uống rượu say, chị Dậu đã bỏ về nhà mẹ. Người chồng biết sai đã xin lỗi và đón vợ về. Nhưng ngay tối hôm đó anh chồng lại đến nhà bạn uống rượu, nên chị Dậu đã tìm đến lá ngón. 

Tự tử bằng lá ngón rất khó kiểm soát, đặc biệt với người Mông sống rải rác trên núi cao. Tại xã An Thắng, huyện Pác Nặm, cây lá ngón mọc trong rừng, trong vườn và dọc đường đi, không hiếm chút nào. Trao đổi về việc có cách nào để hạn chế tình trạng người dân ăn lá ngón tự tử, Chủ tịch UBND xã An Thắng Hoàng Văn Sinh nói: Chỉ có cách vận động người dân nhổ cây lá ngón, nhưng rất khó vì cây này dễ sống, chỉ còn một ít gốc là nó mọc lại ngay. Xã cũng thông qua các cuộc họp của chính quyền, của Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân, Mặt trận Tổ quốc... để tuyên truyền vận động người dân. 

Bà Triệu Thị Trần, Bí Thư chi bộ thôn Nặm Vần, xã Nghiên Loan (Pác Nặm), người đã có trên 10 năm làm tuyên truyền viên dân số, kế hoạch hóa gia đình ở địa phương, nói: Làm tuyên truyền viên nên tôi đi nhiều, đi đâu cũng lồng ghép việc tuyên truyền sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình với việc khuyên chị em không “dại” mà ăn lá ngón. Không phải mình mà các chị em tuyên truyền viên khác cũng hay làm như thế. Nhưng người Mông họ ít nói, ít tâm sự lắm, có chuyện gia đình cứ âm thầm chịu đựng, không chịu được nữa thì “chết”, mà chết bằng lá ngón là dễ nhất. 

Câu chuyện về những cái chết thương tâm do ăn lá ngón thì đã có nhiều, nhưng lời giải cho bài toán này vẫn chỉ là động viên, khuyên nhủ... Nên chăng các cấp chính quyền cần có những đợt phát động mọi tầng lớp nhân dân tham gia nhổ bỏ cây lá ngón như nhổ bỏ cây thuốc phiện, để ngăn chặn triệt để những vụ việc đau lòng không đáng có từ lá ngón.