Xung quanh vụ “chùa Dơi ở Sóc Trăng bị xâm hại"

Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Đặng Thị Bích Liên chỉ đạo: Cục Di sản và Sở Văn hóa Thể thao Du lịch Sóc Trăng tiến hành rà soát lại xem các hoạt động xây dựng khu du lịch, nhà hàng khách sạn gần chùa dơi có vi phạm luật di sản và các qui định liên quan đến di tích quốc gia không?- Ảnh minh họa IE

Trước dư luận này, ngày 13/1, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT DL), Đặng Thị Bích Liên cùng đoàn công tác của Bộ VHTT DL đã có chuyến khảo sát chùa Dơi và làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh, Ban quản trị chùa Dơi và các ngành hữu quan. 

Tại buổi làm việc, các báo cáo và ý kiến của các ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng cho rằng: Khu du lịch nhà hàng, khách sạn gần chùa Dơi không ảnh hưởng xấu đến di tích Quốc gia chùa Dơi.

Phó văn phòng UBND tỉnh Sóc Trăng Trương Bình Bảo cho rằng: Chùa Mahatup (chùa Dơi) được Bộ Văn hóa thông tin công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia từ năm 1999 , t rước đây do hạ tầng dịch vụ du lịch đi kèm ở khu vực này chưa được đầu tư đồng bộ nên công tác quản lý di tích còn nhiều bất cập. Có thời gian Công ty Du lịch tỉnh Sóc Trăng đầu tư xây dựng nhà hàng trên khu đất rộng 1,2 ha , phía đối diện với cổng chùa nhưng cách kinh doanh không hiệu quả nên ngừng hoạt động và giao đất lại cho UBND phường 3 , TP. Sóc Trăng quản lý. Đ ến đ ầu năm 20 1 1, Công ty cổ phần Quốc tế Satraco khảo sát, làm việc với nhà chùa rồi đề nghị UBND TP Sóc Trăng xem xét tạo điều kiện cho công ty đầu tư khu du lịch, nhà hàng, khách sạn phục vụ cho nhu cầu hưởng thụ văn hóa, nghệ thuật và có nơi ăn, nghỉ, tránh tình trạng du khách ngủ lại trong chùa. Sau khi UBND TP Sóc Trăng đề đạt ý kiến của nhà đầu tư, UBND tỉnh Sóc Trăng giao cho các sở, ngành tham mưu, thẩm định, đi đến thống nhất đề nghị UBND tỉnh chấp thuận chủ trương cho Satraco triển khai dự án. Đây là dự án trọng điểm của TP Sóc Trăng để phục vụ phát triển đô thị, hướng đến năm 2015 thành phố này đạt đô thị loại 2. Dự án này phục vụ phát triển du lịch, tạo nơi lưu trú khi khách đến tham quan chùa Dơ i .

Theo ông Bảo, đất chùa Dơi có 2 khu vực, đó là khu bảo vệ bên trong khuôn viên chùa rộng 39.600m2 và khu vực điều chỉnh xây dựng (khu vực 2) rộng hơn 76.500m2. Như vậy, dự án của Satraco không nằm trong các khu vực bảo vệ 1 và 2 của chùa Dơi. Riêng phần diện tích 8.188 m2 là khu đất do Ban quản trị nhà chùa (chùa Dơi) trực tiếp quản lý (nằm ngoài hàng rào bảo vệ của chùa), Công ty Cổ phần Satraco đã trực tiếp thoả thuận với nhà chùa để sử dụng. Để thuận tiện việc đưa đón khách và tránh tiếng ồn, khí thải của xe ô tô làm ảnh hưởng đến đàn Dơi, UBND tỉnh chấp thuận cho Công ty Satraco thuê 3.456 m2 đất (cách chùa 1 km) để xây dựng trạm xe điện trung chuyển và bãi đậu xe khách du lịch. Ưu điểm của xe điện là hoạt động không gây tiếng ồn và không phát sinh khí thải (không như báo nêu là “xe điện chạy ầm ầm quanh chùa).

Cũng theo ông Bảo, việc cho phép Satraco đầu tư Dự án khu du lịch, nhà hàng khách sạn phía đối diện với cổng chùa Dơi theo lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng là nhằm mục đích chỉnh trang đô thị; thu hút khách du lịch đến tham quan, quản lý an ninh trật tự tốt hơn. Trên nguyên tắc: Việc đầu tư Dự án vẫn đảm bảo và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo vệ khu di tích (theo Điều 14 Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 21/9/2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản Văn hoá và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hoá); không làm ảnh hưởng đến đàn Dơi.

Riêng Hòa thượng Kim Rêne, trụ trì chùa Dơi khẳng định, khu du lịch, nhà hàng khách sạn mới được đầu tư đã góp phần lập lại trật tự cho các hoạt động của chùa, không có ảnh hưởng xấu đến đàn dơi và hoạt động tâm linh nơi đây như dư luận phản ánh. Là người trực tiếp quản lý chùa Mahatup, hòa thượng Kim Rêne (Trụ trì) khẳng định thời gian gần đây, đàn dơi quý đang trở về chùa khá nhiều. Cảnh quan xung quanh chùa cũng thoáng mát, sạch đẹp, không còn cảnh xe ôm giành giật khách, che lều trại trước cổng chùa gây mất mỹ quan và ô nhiễm. Việc thông tin cho rằng khu du lịch mở ra làm các sư khóc ròng, dơi bay đi, dơi bị xẻ thịt là không đúng , gây ảnh hưởng đến đời sống chính trị của người dân trong vùng và cộng đồng người Khmer .

Ông Trần Đình Thành, Phòng Quản lý di tích của Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) cho rằng: Nếu đất đầu tư dự án của Satraco không nằm trong đất bảo vệ của chùa thì không cần thiết phải xin phép Bộ. Tuy nhiên, để đảm bảo khách quan, qua kiểm tra của đoàn, khu nhà hàng của Satraco thì thấy rằng dự án đảm bảo mỹ quan, phòng kinh doanh dịch vụ ăn uống có cửa kính nên hạn chế được tiếng ồn. Nhà đầu tư đưa vào các tiết mục biểu diễn văn hóa, nghệ thuật dân tộc đã góp phần phục vụ cho phát triển văn hóa, giúp nâng cao giá trị văn hóa truyền thống và phù hợp với bảo vệ, nâng cấp di tích. Theo ông Thành nếu có hoạt động Karaoke thì đề nghị ngành chức năng giám sát, kiểm tra thường xuyên để hạn chế cường độ âm thanh vì đây là khu du lịch tâm linh. Việc mở đường thông thoáng như hiện nay là rất quý, tránh được tình trạng hạ tầng xuống cấp làm cho du khách chỉ đến một lần rồi sợ không đến nữa ...

Phát biểu tại buổi làm việc với các ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng và Ban quản trị chùa Dơi, Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên cho biết: Qua kiểm tra của đoàn cho thấy chùa và địa phương đã làm tốt công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích chùa Dơi , tỉnh Sóc Trăng cần tiếp tục phát huy giá trị văn hóa của chùa Dơi, gắn với phát triển đời sống kinh tế, du lịch để góp phần nâng cấp đô thị Sóc Trăng . Bà Liên yêu cầu UBND tỉnh Sóc Trăng và ngành chức năng cần sớm hoàn chỉnh thêm hồ sơ về di tích vì lúc công nhận vào năm 1999 hồ sơ còn sơ sài. Từ đó, ngành văn hóa sẽ xác định được chính xác khu vực nào cần được bảo vệ nghiêm ngặt, tránh xâm hại làm ảnh hưởng đến ngôi chùa cổ được du khách trong và ngoài nước quan tâm. Bà Liên cũng chỉ đạo đại diện Cục Di sản và Sở Văn hóa Thể thao Du lịch Sóc Trăng tiến hành rà soát lại xem các hoạt động xây dựng khu du lịch, nhà hàng khách sạn gần chùa dơi có vi phạm luật di sản và các qui định liên quan đến di tích quốc gia không. Lãnh đạo Bộ cũng giao cho Cục Di sản thẩm định, xem xét vụ việc này và sớm tham mưu cho Bộ VHTTDL có hướng xử lý...

Trước đó, chiều ngày 12/1 , bà Liên cùng lãnh đạo Cục di sản văn hóa đã trực tiếp thị sát cảnh quan, hiện vật, kiến trúc của chùa Dơi và gặp gỡ các Phật tử trong cộng đồng dân tộc Khmer xung quanh chùa ở phường 3, TP Sóc Trăng.