Hưng Yên: Nước thải các nhà máy huỷ hoại kênh mương, bức tử ruộng đồng

Nước thải các nhà máy huỷ hoại kênh mương, bức tử ruộng đồng - Ảnh minh họa

Dòng kênh chết


Kênh Trần Thành Ngọ có chiều dài 5 km là tuyến kênh tưới chính của huyện Mỹ Hào, chạy qua 2 xã Hưng Long và Dị Sử. Con kênh này có nhiệm vụ tưới tiêu cho 270 ha canh tác. Nhưng đã 5 năm nay, kênh Trần Thành Ngọ đã trở thành dòng kênh chết, do hứng nước thải của hàng chục nhà máy xí nghiệp nằm trên địa bàn huyện Mỹ Hào và Yên Mỹ hàng ngày vẫn xả trực tiếp. Người dân xã Dị Sử cho biết: Về mùa khô, nước thải các nhà máy xả xuống làm cho dòng kênh đen đặc, nổi váng dầu trên mặt nước, mùi hôi bốc lên nồng nặc, chỉ đi thoáng qua cũng thấy ngộp thở không chịu nổi.


Theo người dân xã Hưng Long, thường là cứ vào 2 ngày nghỉ cuối tuần, hoặc khi mưa lớn là các doanh nghiệp tranh thủ xả nước thải để tránh sự kiểm soát của cơ quan chức năng. Khi ấy nước trên kênh Trần Thành Ngọ chảy lênh láng khắp nơi, dòng nước trôi đến đâu, cá chết nổi ở đó; các ao nuôi cá hoặc thả ngan vịt không may bị nước ngấm vào đàn vật nuôi cũng chết hàng loạt.


Do là điểm trũng nhất của của huyện và nằm ở cuối nguồn, lẽ ra xã Dị Sử và Hưng Long rất thuận lợi trong việc lấy nước tưới. Nhưng nay cả 2 xã đang phải hứng chịu hậu quả nặng nề từ nguồn nước thải do các doanh nghiệp xả thẳng ra kênh Trần Thành Ngọ không qua xử lý. Từ một dòng kênh với chức năng tưới nước phục vụ sản xuất, nay con kênh này bỗng dưng trở thành kênh tiêu của các nhà máy, nên dòng nước bị hoá chất huỷ diệt. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hưng Yên, do nguồn nước thải của các nhà máy độc hại đều vượt tiêu chuẩn cho phép, nên kênh Trần Thành Ngọ ô nhiễm nặng và không còn khả năng bơm tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Đồng ruộng bị huỷ hoại, trang trại bỏ hoang


Ảnh hưởng từ nguồn nước do kênh Trần Thành Ngọ bị ô nhiễm, đồng ruộng của 2 xã Dị Sử và Hưng Long lâm vào cảnh "cấy trồng không thể, bỏ bê không xong". Gần 300 ha lúa của bà con nông dân luôn chịu cảnh thất bát, mất mùa riêng. Ba năm nay, năng suất lúa trung bình mỗi vụ giảm 30% so với mọi nơi; bà con xã Dị Sử than vãn việc cấy trồng chỉ để "lấy công làm lỗ". Do nước kênh Trần Thành Ngọ bị ô nhiễm nên bà con không đục đâu ra nước, đành trông chờ đợi trời mưa. Có năm trời hạn đã quá khung thời vụ, địa phương cố nhắm mắt lấy nước trên kênh cho người dân làm đất gieo cấy. Song bà con lội ruộng đều phải đi ủng vẫn bị mẩn ngứa tê bì chân tay; còn cây lúa thì chậm phát triển, năng suất giảm tới một nửa. Hai vụ gần đây, người dân yêu cầu xã không được lấy nước ngoài kênh mà phải hỗ trợ tưới tiêu từ các xã bên cạnh để đảm bảo có nguồn nước sạch phục vụ gieo cấy.



Mệt mỏi với công việc cấy trồng, dân 2 xã Dị Sử và Hưng Long đành chuyển sang làm trang trại những mong thoát cảnh thất bát vì nguồn nước ô nhiễm. Ngay sát kênh Trần Thành Ngọ hơn 20 trang trại với diện tích hàng chục mẫu được hình thành, với các mô hình: nuôi cá sấu, nuôi thuỷ đặc sản, trồng cây ăn quả, nuôi gia súc gia cầm... Nhưng chỉ sau vài năm các trang trại này dần dần bị bỏ hoang vì hiệu quả thấp. Nhiều chủ trang trại đã phải chuyển nghề và ôm theo một khoản nợ ngân hàng như trường hợp ông Vũ Văn Ngọc, Vũ Đình Minh, Vũ Đình Lưu ở xã Dị Sử. Các hộ này đã đầu tư hàng tỉ đồng để nuôi cá sấu và thuỷ đặc sản, nhưng do nguồn nước bẩn của kênh Trần Thành Ngọ vẫn cố tình đeo bám cuộc mưu sinh của họ nên toàn bộ con giống của các trang trại đã được thanh lý.



Một số trang trại cố hoạt động cầm chừng như trường hợp gia đình chị Trần Thị Tuấn ở xã Hưng Long. Hệ thống ao nuôi các của chị không thể lưu thông được với nguồn nước của kênh Trần Thành Ngọ mà phải chờ nguồn nước trong đồng. Theo chị Tuấn, nước từ kênh Trần Thành Ngọ chỉ cần ngấm qua bờ ao là cá chết hàng loạt. Từ đầu năm 2012 đến nay, cá trong ao thường xuyên chết nổi kèm theo mùi hoá chất độc hại, đàn vịt hàng trăm con cũng tự nhiên ngã bệnh chết không rõ nguyên nhân. Những ngôi nhà tạm của các trang trại cũng phải bỏ không vì mùi hôi thối bốc lên từ con kênh chết, làm các chủ trang trại không thể chịu nổi.



Giờ đây, những khu trang trại và cánh đồng của 2 xã Dị Sử và Hưng Long vẫn đang ngấp ngoải "chết mòn" trong ô nhiễm. Mặc dù người dân đã nhiều lần kiến nghị phản ánh hết năm này qua năm khác, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. Mong mỏi của người dân nơi đây là tình trạng ô nhiễm môi trường nước kênh Trần Thành Ngọ sớm được khắc phục, để trả lại môi trường sản xuất và sinh hoạt trong lành cho vùng thôn quê.