Ô nhiễm do bão Ike gây ra ngày một rõ hơn

Tất cả thông báo nhận được bởi Trung tâm Bảo vệ Bờ biển ở Washington (Mỹ) từ ngày 11/9 tới 18/9 ở Louisiana và Texas, mang lại một cái nhìn toàn cảnh về thiệt hại môi trường do bão Ike gây ra.

Bão Ike và sóng lớn phá huỷ các giàn khoan dầu, làm tung những thùng dầu dự trữ và phá thủng các đường dẫn dầu làm ít nhất nửa triệu gallon (một gallon tương đương 3,78 lít) dầu thô tràn vào Vịnh Mexico và đầm lấy, các nhánh sông, vịnh Louisiana và vịnh Taxas, theo một nhà phân tích số liệu liên bang thuộc Associated Press  (hãng thông tấn Mỹ).

Những ngày trước và sau cơn bão, các công ty và dân chúng thông báo ít nhất 448 gallon dầu và hàng tá các chất khác thoát ra không khí và tràn vào nước, mặt đất ở Louisiana và Taxas. Nơi bị tác động mạnh nhất là các trung tâm công nghiệp gần Houston và Port Arthur, Taxas cũng như nhưng cơ sở sản xuất dầu ở ngoài bờ biển Louisiana, theo nhà phân tích thuộc AP.

“Chúng ta đang giải quyết với vô số kiểu ô nhiễm khác nhau ở đây, từ dầu diesel trong nước đến dầu hoả rồi tới những thứ như các chất hoá học từ các gia đình”, Larry Chamber, hạ sĩ hải quân thuộc Trung tâm Chỉ huy Bảo vệ Bờ biển Mỹ ở Pasadena, Taxas, nói.

Trung tâm Bảo vệ Bờ biển, Cơ quan Bảo vệ Môi trường, và các cơ quan khác đã đáp lại hơn 3000 thông báo ô nhiễm sau cơn bão dọc theo bờ biển Taxas. Hầu hết những người gọi điện đến than phiền về tình trạng các thùng khí propane, hộp sơn, hộp đựng các chất độc hại trong các đầm lầy, sân sau và những nơi khác.

Không có sự tràn dầu hay các chất độc hại nào được phát hiện nhưng khoảng 1500 nơi vẫn cần được làm sạch.

Trung tâm Đối phó Quốc gia thuộc Trung tâm Bảo vệ Bờ biển ở Washington thu thập thông tin về tràn dầu và rò rỉ chất sinh hoá học rồi chuyển tới các cơ quan đang làm việc trên mặt đất.

AP phân tích tất cả thông báo nhận được bởi Trung tâm từ ngày 11/9 tới 18/9 ở Louisiana và Texas, mang lại một cái nhìn toàn cảnh về thiệt hại môi trường do bão Ike gây ra.

Cùng với sự đổ bộ của cơn bão, các nhà máy lọc dầu và hoá học ngừng hoạt động để đề phòng, đang đốt hàng trăm nghìn pound (một pound tương đương với 0, 454 kg) chất hoá học và hợp chất hữu cơ. Ngoài ra, mất điện làm các chất hoá học như amonia chuyển trực tiếp vào không khí. Nhưng những vụ rò rỉ  bất ngờ như vậy có thể không bị các nhà quản lí phạt tiền bởi vì rò rỉ được đổ lỗi do bão gây ra.

Thống đốc bang Texas, Rick Rerry, cũng tạm dừng tất cả các quy định, bao gồm các quy định về môi trường cấm và ngăn các công ty chuẩn bị hay phản ứng với bão Ike.

Mất điện cũng làm các ống chất thải ngừng chảy. Ở nơi khác, sự đổ bộ của cơn bão gây ra mùi khó chịu và thiếu oxy ở đầm lầy, làm chết cá. Còn dân chúng phàn nàn họ thấy buồn nôn và đau đầu do mùi khó chịu gây ra.

Đôi khi, các vụ tràn dầu hay rò rỉ được thông báo tới Trung tân Bảo vệ Bờ biển cứ năm đến mười phút một lần.

 Một số thông báo cực kỳ chi tiết như thông báo này từ 14/9: “người gọi đến báo cáo về một thùng đựng được tìm thấy đang trôi nổi trong Eo biển Ship Houston. Người này thông báo thùng chứa cũng có nhãn “UM 3264” - chất gặm mòn”. Có thể người gọi đến ám chỉ chất UN 3264, một mã công nghiệp đề cập đến nhiều loại acid khác nhau.

Các quan chức bang và liên bang đã thu thập hàng nghìn thùng, hộp và các bình chứa khác.

Phân tích của AP cho thấy, cho đến lúc này, chất gây ô nhiễm phổ biến nhất bị rò ra do bão Ike gây ra là dầu thô – quý như máu và là ngành chính của cả hai bang Texas và Louisiana. Trong tuần, theo các thông báo được phân tích, lượng dầu thô tràn ra gần đủ để đổ vào một bể bơi kích cỡ Olympic, và có thể nhiều hơn. Các quan chức nói, vì các giàn khoan và ống dẫn dầu bị phá huỷ.

Cơ quan Quản lý Khoáng sản, giám sát sản xuất dầu ngoài khơi các vùng biển liên bang, nói cơn bão phá huỷ ít nhất 52 dàn khoan dầu trong Vịnh Mexico. Hơn 34 giàn khoan bị phá huỷ nặng nề. Nhưng chỉ có một báo cáo được khẳng định về một vụ tràn dầu – 8400 gallon dầu rò rỉ, các quan chức nói không để lại dấu vết bởi vì bị tan trong gió và dòng nước.

Các chất gây gây ô nhiễm không khí là chất rò rỉ nhiều thứ hai, chủ yếu từ các nhà máy hoá chất và nhà máy lọc dầu dọc theo bờ biển.

Khoảng nửa lượng dầu thô được thông báo tràn ra tại một nhà máy được vận hành bởi Công ty St. Mary&Exploreration trên đảo Goat, Texas, một vùng đất không dân cư ở miền bắc bán đảo bị phá huỷ nặng nề Bolivar.

Sóng lớn làm ngập nhà máy, tăng mực tường ngăn chặn chất bẩn và làm gãy các ống nối tám thùng chứa dầu và nước được sản xuất từ hai giếng dầu ở Vịnh Galveston.

Cho tới khi công ty này giải quyết xong đống đổ nát bằng thuyền hơn 24 giờ sau cơn bão Ike, những thùng chứa dầu trống rỗng. Chỉ 266 000 gallon dầu  tràn ra được vớt đi, và được làm sạch, theo Greg Lêyndecker, giám đốc khu vực của công ty, nói. Phần còn lại biến mất, có thể chúng trôi vào Vịnh Mexico.

Sức mạnh của cơn bão Ike có thể giúp ngăn thiệt hại môi trường tồi tệ hơn. Nước, mưa to và gió giúp phân tán ô nhiễm.

Những cuộc kiểm tra chất lượng không khí bởi các nhà điều tra môi trường học cho thấy không có vấn đề gì thậm chí trong những cộng đồng gần các khu công nghiệp, nơi mất điện và gió lớn làm đổi những thiết bị khẩn cấp đốt cháy an toàn các chất hoá học. Nhưng cơn bão cũng làm hỏng nhiều trạm khảo sát ô nhiễm không khí thường xuyên trong khu vực.

Cơn bão Katrina gây thảm hoạ môi trường tồi tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ, với khoảng chín triệu gallon (tương đương với trên ba tỷ lít) dầu  bị tràn ra. Nhưng những cột sóng do cơn bão Ike gây ra ít nghiêm trọng hơn lo sợ -  3, 6 mét thay vì 6 mét từ cơn bão Katrina và đê, đập cũng những tường ngăn lũ được xây quanh ngành công nghiệp nặng trong khu vực hầu hết không bị phá.

Nhiều trong số cơ sở hạ tầng được bảo vệ bởi các quân đoàn kỹ sư những năm 1960, hệ thống 15 đê cao 4,5 mét như con đê bao quanh New Orleanss bị tàn phá trong trận bão Katrina.

Trong trận bão đó, nước lũ đánh bật một thùng dầu tại Công ty lọc dầu Murphi tại Meraux, Los Angeles, làm tràn hơn một triệu gallon dầu vào các vùng lân cận, kênh đào, sân chơi.

Thiệt hại lên động vật hoang dã vẫn đang diễn ra. Chỉ một vài con bồ nông và chim ưng biển chết vì dầu nhưng cơn bão tàn phá thiên nhiên. Gió thổi hơn 1000 con sóc ra khỏi tổ của chúng. Sóng từ cơn bão đẩy nước mặn vào các đầm lầy và nhánh sông nước ngọt, làm chết các loại cỏ nơi gia súc ăn cỏ và làm cá sấu phải di rời. Lũ cũng  làm mắc cạn bò.

Bão cũng ảnh hưởng tới di cư của chim chóc. Bờ biển Taxas là  điểm dừng cho chim chóc bay về phía nam trú đông. Nhưng bão Ike làm chết nhiều nguồn thức ăn, làm rụng quả mọng và hoa có mật cây, Gina Donovan, Giám đốc Điều hành của Hiệp hội Houston Audubon, điều hành 17 khu bảo tồn chim ở Texas, nói.

“Cơn bão sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống hoang dã”, bà nói.

Dọc theo Kênh Houston Ship, một  tàu chở dầu đang nổi trong một vùng nước lũ cao 3,6 mét lao vào một thùng chứa dầu tại nhà máy lọc dầu diesel sinh học lớn nhất quốc gia, gây ra một vụ rò rỉ khoảng 7938 lít dầu thực vật.

 Nhà máy được sở hữu bởi Liên hợp Năng lượng GreenHunter, sử dụng mỡ gà và bò để làm dầu diesel sinh học được chở ra nước ngoài.

Oneal Galloway từ Slidell, Los Angeles được gọi để kể về thị trần của anh ta. Thị trấn, phía bắc Hồ Pontchatrain bị ngập khi bão Ike tràn vào. Anh nói dẫu đã tràn vào các đường phố.

“Cảnh tượng nhìn như cầu vồng trong nước” Galloway nói với AP. “Cặn dầu phủ khắp nơi  trên các hàng rào và có các điểm nâu trên bãi rào làm chết cỏ”.

Thủ phạm có thể không phải các nhà máy lọc dầu hay giếng dầu, theo Shannon Davis, Giám đốc Phòng Công trình Công của địa phương, mà là một hàng xóm đang chế diesel sinh học ở sân sau nhà anh ta sử dụng mỡ nấu.

Thu Hương (theo AP)

.........................................................

Để xem bản gốc tiếng Anh, vào: http://www.vfej.vn/newsdetail.aspx?cate1=34&cate2=187&msgId=9218&lang=1