Môi trường Việt Nam: Những chuyển biến đáng ghi nhận

 Trước hết, hệ thống cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường từ Trung ương đến địa phương từng bước được kiện toàn và đi vào hoạt động ổn định. Đặc biệt, Tổng cục Môi trường trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường được thành lập; tại các Bộ, ngành chủ chốt đều có Vụ, Cục hoặc bộ phận quản lý về môi trường.

Đến nay, hầu hết các tỉnh, thành phố trong cả nước đã thành lập Chi cục Bảo vệ Môi trường trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường, với số lượng biên chế từ 10 cán bộ, nhân viên trở lên. Mặt khác, đã có 672/674 quận, huyện thành lập Phòng Tài nguyên và Môi trường, ở các xã phường đều có cán bộ địa chính-xây dựng kiêm nhiệm công tác này.

Ảnh minh họa

Tại nhiều doanh nghiệp lớn, tập đoàn kinh tế, tổng công ty, ban quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế...cũng đã thành lập các phòng, ban, bộ phận, hoặc bố trí cán bộ phụ trách hay chuyên trách về môi trường. Lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm môi trường ở Trung ương và địa phương được thành lập, đang phát huy vai trò trong việc phát hiện những vụ việc vi phạm pháp luật, đấu tranh phòng chống tội phạm môi trường mang lại hiệu quả thiết thực.

Kinh phí cho công tác bảo vệ môi trường được tăng cường, với mức chi thường xuyên cho sự nghiệp bảo vệ môi trường năm 2010 lên tới 6.590 tỷ đồng, đạt 1% tổng chi ngân sách. Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam có tổng vốn điều lệ và huy động vốn trên 900 tỷ đồng. Riêng trong giai đoạn 2000-2009, Việt Nam đã huy động nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cho bảo vệ môi trường đạt trên 3,2 tỷ USD, trong đó vốn vay đạt khoảng 2,4 tỷ USD, viện trợ không hoàn lại khoảng 0,8 tỷ USD.

Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, nhiều chương trình nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trọng điểm cấp Nhà nước được triển khai, như Bảo vệ môi trường và phòng chống thiên tai, mã số KC.08 giai đoạn 2001-2005; Phòng tránh thiên tai, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, mã số KC.08/06 giai đoạn 2006-2010 và một số đề tài độc lập cấp Nhà nước, nhiều đề tài cấp Bộ, góp phần thúc đẩy công tác bảo vệ môi trường. Một số công nghệ xử lý chất thải rắn như SERAPHIN, CBT-08, Tâm Sinh Nghĩa...được nghiên cứu, chế tạo và triển khai áp dụng.

Việt Nam còn tham gia 20 điều ước quốc tế về môi trường, gần 40 chương trình, dự án với các đối tác song phương và đa phương. Thời gian gần đây, hợp tác về ứng phó với biến đổi khí hậu giữa nước ta và chính phủ các nước, các tổ chức quốc tế được đẩy mạnh. Nhờ đó, nhiều nội dung về bảo vệ môi trường được thực hiện đạt hiệu quả tích cực, điển hình như tỷ lệ thu gom chất thải rắn đô thị đến nay đạt tới 82%; khu vực nông thôn từ 40-55%. Tỷ lệ chất thải nguy hại được thu gom, xử lý trên cả nước đạt 65%. Việc di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ra khỏi khu dân cư ở một số thành phố lớn đang được triển khai thực hiện.

Việt Nam đã thành lập được 164 khu bảo tồn thiên nhiên trên cạn, trong đó có 30 vườn quốc gia, 69 khu bảo tồn thiên nhiên, 45 khu bảo vệ cảnh quan và 20 khu rừng nghiên cứu thực nghiệm. Chính phủ cũng phê duyệt 45 khu bảo tồn vùng nước nội địa và 16 khu bảo tồn biển. Tỷ lệ che phủ của rừng đã tăng từ 34,4% năm 2003 lên 40% vào năm 2010.