Làng tỷ phú sống trong bãi rác

Làng Minh Khai (hay còn gọi là làng Khoai, ở thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm) từ lâu nay đã trở thành một làng nghề chuyên chế biến nhựa từ rác. Nơi đây là điểm tập kết cuối cùng của mọi thứ phế thải…

Khắp các đường làng ngõ xóm đều là những bao tải rác chất cao như núi, bốc mùi xú uế nồng nặc. Ảnh: Hải Triều.

Từ đầu tới cuối làng không thấy gì ngoài rác. Theo thống kê của huyện Văn Lâm, hiện khoảng 90% số hộ dân trong làng tham gia thu gom nhựa và có gần 50% số hộ có máy tái chế, tổng cộng tới gần 500 dàn máy.

Ông Nguyễn Ích Thăng, trưởng thôn Minh Khai cho biết, ước tính mỗi ngày làng tiếp nhận khoảng 160 - 180 tấn rác thải phế liệu, xử lý lại thành các loại đồ dùng mới như túi xách siêu thị, túi nilon, dây máy bơm, dây buộc đến cả ống nhựa PVC, cung cấp cho thị trường Hà Nội và các tỉnh.

Cũng nhờ rác mà kinh tế ở đây được “thổi bùng” đến khó tin. Hiện nay làng có tới 30% hộ xây biệt thự, 70% là những tòa nhà cao tầng kiên cố. Nghề này cũng tạo công ăn việc làm cho hầu hết lao động trong thôn và cả các lao động từ nơi khác, với mức thu nhập bình quân đầu người từ 2 đến 2,5 triệu đồng/tháng.

Những công nhân dùng tay trong hầu hết công đoạn phân loại, phơi, sơ chế rác. Ảnh: Hải Triều.

Nhờ tái chế rác mà nhà nào cũng có của ăn của để, nhưng hậu quả mà nó để lại cũng rất nặng nề. Người dân thôn Minh Khai hàng ngày đang phải “co mình” trong những bãi rác ngập đầu, được chất cao như núi.

Đi quanh hết làng, rất khó có thể tìm được một chỗ đất trống, vì người dân nơi đây tận dụng mọi chỗ có thể tập kết rác. Khắp các ngả đường làng, cầu cống, trường học, kênh mương, cổng nhà văn hóa… đều được tận dụng triệt để. Có hôm lượng rác đổ về quá tải, người dân còn mang cả vào nhà để chứa, kéo theo đó là mùi hôi thối, ruồi nhặng...

Môi trường ô nhiễm nặng nề còn do việc chế biến rác ở đây được thực hiện thủ công. Người lao động không hề được trang bị thiết bị bảo hộ lao động, phải dùng tay làm hầu hết mọi việc, từ thu mua, phân loại, phơi khô để đưa vào hệ thống máy sơ chế và ép thành từng phên nhựa, sau đó chuyển vào hệ thống máy cắt. Nước thải không được xử lý mà xả thẳng ra môi trường.

Kênh mương ở làng Minh Khai đều bị ô nhiễm nặng. Ảnh: Hải Triều.

Những hôm trời mưa ẩm thấp thì dòng nước thải đen ngòm bị tắc nghẽn, tràn lênh láng khắp nơi, ruồi nhặng bay vo ve quanh những đống rác. Nắng lên thì mùi hôi thối bốc đến ngộp thở. Toàn bộ tầng nước ngầm trong làng bị ô nhiễm nặng, hàng trăm giếng khơi bị bỏ hoang, hoặc người dân không ai dám dùng vì ô nhiễm quá.

Ngoài ra, việc tái chế rác diễn ra suốt ngày đêm khiến khói thải ra môi trường đen kịt, chốc chốc lại thấy những đống phế liệu bốc cháy nghi ngút, khiến cả bầu trời bị bao trùm bởi một màu ảm đạm.

Ông Nguyễn Ích Thăng, trưởng thôn Minh Khai cho biết: “Chính quyền địa phương đã nhiều lần kiến nghị với cấp trên xin được cấp đất để rời các khu tái chế rác thành một khu cách biệt với khu dân cư, nhưng vẫn chưa nhận được quyết định nào".

Ông cũng cho biết hiện nay, cả thôn có tới hơn chục hộ có máy tái chế rác, khiến lượng nước thải, khói bụi vượt quá mức quy định. Trong làng hiện nay có rất nhiều người đã mắc phải những bệnh về hô hấp, da liễu, bị giảm về thị lực, cũng như thính lực… Nếu như thời gian tới chính quyền địa phương không có sự can thiệp kịp thời thì có thể chẳng mấy chốc làng Minh Khai sẽ trở thành ngôi làng của bệnh tật.