Cuộc chiến giành ngôi vương của Samsung và Nokia tại Việt Nam

Anh Ngô Thế Minh (quận 5, TP HCM) tự nhận mình là một “fan cuồng” của Nokia trước đây. Bộ sưu tập của anh Minh có đầy đủ những sản phẩm danh tiếng như N92, E90 rồi N95, N97… Tuy nhiên, chiếc điện thoại được anh sử dụng hiện nay lại là Samsung Galaxy Note.

Phần lớn đồng nghiệp trong công ty anh Minh đều chọn smartphone chạy Android thời thượng từ Samsung hay iPhone. Những tiếng chuông của điện thoại Nokia thỉnh thoảng vẫn vang lên trong giờ làm việc. Tuy nhiên, nó chỉ xuất hiện trên những model siêu rẻ dưới một triệu, được dùng cho số điện thoại thứ hai phục vụ đảm bảo cuộc gọi lúc smartphone hết pin.

Samsung đang có lợi thế ở mảng smartphone. Ảnh: Quốc Huy.

Khảo sát của VnExpresss.net tại nhiều hệ thống siêu thị lớn ở TP HCM cho thấy, Nokia vẫn là nhãn hiệu có thị phần lớn nhất từ 30 đến gần 50%. Tuy nhiên, con số này đang “hao mòn” dần. Nhiều nhà bán lẻ cho biết, kinh doanh điện thoại Nokia không còn như trước đây, chỉ có dòng bình dân bán được, trong khi smartphone cao cấp có một giai đoạn dài đã mất hẳn trên các kệ hàng.

Thống kê của IDC năm ngoái cho thấy, Nokia đang sụt giảm mạnh thị phần điện thoại thông minh. Việc hãng vẫn giữ vị trí số một bởi các mẫu giá rẻ như 1800, 1280 và nhiều model hai sim gần đây. Tuy nhiên, smartphone là tương lai của thị trường di động, ông Võ Lê Tâm Thanh, chuyên viên phân tích IDC Việt Nam, dự báo điện thoại thông minh bán ra trong năm nay sẽ tăng 51%.

Trong khi đó, Samsung đang từng bước đi lên và gia tăng thị phần, đặc biệt ở nhóm trung và cao cấp. Năm ngoái, chiếc Galaxy S II của hãng này rất thành công tại Việt Nam và đưa Samsung lên ngôi vị số một trên nhóm smartphone, theo thống kê của IDC. Ở nhóm giá rẻ, nhà sản xuất Hàn Quốc cũng liên tục mang ra thị trường các model cảm ứng bình dân, hỗ trợ hai sim. Trong khi Nokia với hệ điều hành Symbian và chỉ nổi trội ở nhóm hai sim, mức giá cũng cao hơn các đối thủ.

Di động giá thấp đang là cứu cánh của Nokia ở về doanh số. Ảnh: Quốc Huy.

Tại nhiều quốc gia lân cận Việt Nam, Samsung đã vượt qua Nokia và đây là lý do chính mà hãng này đang muốn thúc đẩy nhanh “cuộc lật đổ” ngay trong năm nay. Theo ông Nguyễn Văn Đạo, phó Tổng giám đốc Samsung Vina, hãng này là tên tuổi duy nhất có khả năng nghiên cứu, phát triển và sản xuất một chiếc điện thoại hoàn thiện. Do đó, Samsung rất mạnh trong việc tự mang ra các mẫu di động mà không phụ thuộc vào các đối tác, nhà sản xuất thứ ba.

Một chủ hệ thống siêu thị lớn tại TP HCM cho rằng, vấn đề của Samsung không phải nằm ở sản phẩm, tiền hay chiến lược marketing. Điểm yếu mà hãng này chưa thể lật đổ Nokia nằm ở các kênh phân phối và truyền thống của thương hiệu Phần Lan ở nhóm cấp thấp.

Sau khi chia tay với các nhà phân phối như FPT, Viettel, Phú Thái, hiện Samsung đang tự bán di động của mình thông qua hai kênh. Một là Direct Account nhắm đến các nhà bán lẻ lớn như Thế Giới Di Động, Viễn Thông A, Mai Nguyên, Pico… Kênh thứ hai là Regional Account dành cho các đại lý vùng. Nếu như nhóm đầu tiên làm khá tốt, đặc biệt là smartphone, thì các hệ thống vùng lại thiếu một sự thống nhất và là mắt xích “có vấn đề” nhất của Samsung. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến các dòng giá rẻ, nhóm có khả năng tăng doanh số mạnh mẽ nhất.

Trong khi đó, Nokia lại có một hệ thống phân phối chuyên nghiệp với ba đối tác lớn. Hãng này kiểm soát chặt quy trình phân chia lợi nhuận và cả lượng hàng cho các khu vực. Tuy nhiên, doanh số bán di động đang giảm và chỉ tập trung ở nhóm giá rẻ đang là vấn đề làm các đối tác phân phối lo ngại.

Bản "Báo cáo của ban tổng giám đốc" Petrosetco - nhà phân phối Nokia ở khu vực phía Nam, năm 2011 cho biết, mảng phân phối di động Nokia đang đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ Apple, HTC, Samsung. Petrosetco cũng nhận định, nhóm giá rẻ cũng đang bị cạnh tranh quyết liệt và cho biết, đối tác của mình "vẫn chưa có những bước đi mang tính đột phá để lấy lại thị phần của mình". Để tránh rủi ro, Petrosetco đang tăng cường hợp tác phân phối với nhiều hãng di động, nhiều ngành hàng, không ngoại trừ Samsung.

Tại Ấn Độ, trước đây Nokia có một vị thế lớn với thị phần áp đảo, nhưng cách tiếp cận tốt với các hệ thống bán lẻ và chính sách hỗ trợ khiến nhiều chủ hàng ở đây ưu ái Samsung hơn. Thị phần của Nokia đã giảm một nửa trong năm 2011 so với 3 năm trước. Họ chỉ chiếm 31% thị phần trong tổng số 183 triệu máy được bán, theo con số của hãng nghiên cứu CyberMedia (Ấn Độ).

Trên toàn cầu, doanh số bán điện thoại cơ bản của Nokia đã giảm tới 16% trong 3 tháng đầu năm 2012. Các nhà phân tích cho biết, Nokia đã không theo kịp sự thay đổi của nhóm sản phẩm tầm trung. Tại Trung Quốc, thị trường di động lớn nhất thế giới, các nhà mạng bắt đầu đóng vai trò lớn hơn trong việc bán sản phẩm. Đó cũng là xu hướng khi họ làm việc với Nokia. Từ tháng 1 đến tháng 3/2012, doanh số Nokia đã giảm 62% so với trước đây. Thị phần của hãng cũng còn 24% so với 39% hai năm trước, con số của hãng Strategy Analytics.

Sau 14 năm trị vì, ngôi vương của Nokia đã bị Samsung chiếm mất. Trong quý I năm nay, Samsung đã bán 93,5 triệu điện thoại, tăng 36% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi Nokia chỉ bán được 82,7 triệu sản phẩm.

Theo ông Mai Triều Nguyên, chủ hệ thống Mai Nguyên, Samsung sẽ có nhiều thay đổi trong nửa cuối năm nay nhằm "lật đổ thế cờ". Tuy nhiên, sự đi lên bất ngờ của dòng Lumia gần đây và thế mạnh của thương hiệu vẫn là lợi thế cho tương lai mới của Nokia.

Anh Ngô Thế Minh cho biết, đã dùng thử chiếc Lumia 800 của một người bạn và thấy nó vẫn còn nhiều hạn chế nếu so với dòng Android. Anh Minh cho rằng, hiện thời, anh vẫn xem Android là sự lựa chọn số một, tuy nhiên, công nghệ sẽ luôn thay đổi và người dùng như anh sẽ chọn những thiết bị phù hợp nhất.