“Giải oan” cá dứa Cần Giờ

Vài chục năm trước cá dứa ở Cà Mau có trọng lượng trung bình 5 kg/con.

 Thì ra con khô cá dứa thật đang “thất điên bát đảo” với khô cá dứa giả được làm từ cá tra, basa. Tất nhiên chất lượng và giá dạng khô nhái không thể bì với hàng thật. Chị bạn thổ địa lại tặc lưỡi than: “đau nhất là một số dân quê mình lại góp tay giết chết thương hiệu cá dứa ở đây!”.

Để phân biệt, ngoài mức giá thấp, anh Lý Trường Huy, chủ trang web caduacangio.com chia sẻ: khô cá dứa dỏm có một lớp mỡ dưới da còn khô dứa thật thì không. Sức hấp dẫn của khô cá dứa một nắng đã được nhiều cái lưỡi khó tính thừa nhận nó ngon thật. Lạ miệng có thể kể các món: chiên vừa vàng ăn với xôi nếp nương, trộn gỏi bằng đọt hoặc nụ (guồng) sầu đâu cùng xoài hườm bằm... chấm nước mắm chua ngọt.

Một số đầu bếp giỏi ở Sài Gòn bật mí: cá dứa một nắng muốn chiên thật ngon (da giòn, sớ thịt ngọt – thơm – béo như cá tươi) phải cấp đông thật tốt. Dầu nhiều, sôi già, tắt lửa, bỏ khô vào. Trở đều. Khi miếng khô gần vàng, mở nhỏ lửa khoảng 1 – 2 phút. Vớt ra nhanh. Thiếu nước mắm me đặc sánh màu hổ phách, vài miếng ớt hiểm sẽ mất hai phần ngon. Thật ra, cá dứa không chỉ có ở Cần Giờ, nó sống rải rác nhiều vùng nước lợ Nam bộ như Gò Công, Trà Vinh, Sóc Trăng... Cà Mau. Hôm rồi, chị Tư Cúc, ở cù lao Long Trị, Trà Vinh báo: lượng cá dứa ở quê đang nhiều do nước mặn chưa về. Giá tươi tại chỗ khoảng 120.000 đồng/kg. Tuy vậy, họ hàng cá dứa Nam bộ vẫn “chạy giặc”. Vì chúng bị truy bắt từ nhỏ đến lớn, bằng nhiều cách: câu, lưới đăng, cào...

Dân sành ăn cá dứa Tây Nam bộ quả quyết, cỡ cá từ hai ký trở lên thịt mới đặc sắc. Thế nên, được biết trên 25 năm trước, thời huy hoàng về mật độ cá dứa ở Cà Mau, ngư dân không hề bắt cá nhỏ. Loài cá này khoái ăn trái mắm và nghịch ngợm, thường cắn đuôi nhau tung tăng từng đàn. Từ tháng 10 đến tháng chạp âm lịch, trái mắm chín rụng như sung. Từng bầy vài trăm con cá dứa lội ngược dòng đớp mồi, quậy đùng đùng. Thời đó, trọng lượng trung bình 5kg/con là chuyện thường.

Chờ có thế, ngư dân rủ nhau dùng chĩa ba ngạnh đi phóng cá trên những chiếc xuồng ba lá. Xuồng nào khẳm, chở 40 – 50 con/ngày nhưng họ không hề đâm cá nhỏ. Đó là mùa cá dứa rộ – lộc của biển cả sông hồ! Cả xóm làng vang tiếng dao thớt lộp cộp cùng tiếng nói cười rôm rả từ cánh phụ nữ xẻ cá làm khô...