Dân thượng nguồn thủy điện Bản Vẽ kêu cứu

 

Từ tháng 1/2012 đến nay nhà máy thủy điện Bản Vẽ liên tục phát điện cả 2 tổ máy, mực nước trên lòng hồ rút xuống trên 30 mét. Lòng hồ cạn, bùn lắng làm thu hẹp lòng sông và thay đổi dòng chảy của sông Nậm Nơn, nhiều đoạn sông bị ách tắc.

Đặc biệt, từ đầu tháng 4 đến nay thuyền bè rất khó lưu thông được, người dân đi lại gặp rất nhiều khó khăn. Tại thác bản Tổm thuộc địa phận xã Mai Sơn, lòng sông hẹp, nước chảy xiết, có nhiều gốc cây chắn giữa dòng thuyền, bè không thể đi được và nghiêm trọng hơn từ ngày 15/4 đến 12/5 đã có 5 vụ đắm thuyền trên sông Nậm Nơn. Tuy nhiên không thiệt hại về người nhưng thiệt hại về tài sản là rất lớn. 

Anh Lô Thanh Viết - nguyên Chủ tịch UBND xã Mai Sơn phàn nàn: “Về nghỉ hưu cố gắng làm ăn, tích cóp mãi mới được 20 triệu đồng, nhận dịp lễ 30/4 cả nhà xuống Hòa Bình mua hàng hết 17 triệu, còn 3 triệu để dành lúc ốm đau, ai ngờ qua đoạn thác bản Tổm, nước chảy xiết, thuyền phải lách qua các gộc cây giữa dòng sông, không may thuyền bị lật, toàn bộ hàng hóa và cả 3 triệu đồng đã chìm dưới đáy sông, trước đây vài ngày cũng có 4 vụ lật thuyền tại đây”. 

Những chiếc thuyền này phải neo đậu gần 1 tháng nay tại bản Tổm vì không qua được thác. Trên bộ bùn lắng dày từ 2-3m, lấp hết lối đi, nhờ những chiến sỹ biên phòng đóng chân trên địa bàn ngày đêm giúp dân vét bùn để mở đường vào bản. Theo đó, từ đồn biên phòng 523 đến các xã Mai Sơn, Nhôn Mai và bản Cà Moong, Xốp Cháo (Lượng Minh)… hiện nay người dân khốn khổ vì bùn non lắng từ 3-5m.

Theo một cán bộ huyện Tương Dương cho biết, những ngày vừa qua dòng Nậm Nơn nước rút hơn 30m đã làm cho nhiều khu vực bùn non dày lên từ 3-5m và rất nguy hiểm. Nếu người dân bất cẩn đi lạc vào những chỗ bùn đó lỡ sẩy chân sục xuống lớp bùn này có thể mất mạng. Không chỉ khó khăn trong việc đi lại mà họ còn là nạn nhân của các ổ dịch bệnh phát sinh.

Trong chuyến hành trình về với các xã thuộc thượng nguồn lòng hồ thuyền của tôi đã bị lật tại thác bản Tổm, máy ảnh bị chìm trong nước, may có chiếc điện thoại di động vẫn còn sử dụng được để ghi lại những hình hiếm hoi này.   

Giao thông bằng đường sông Nậm Nơn chỉ mấy tháng trước đây thôi thuyền có thể lên đến tận chân các xã Nhôn Mai, Mai Sơn (huyện Tương Dương) và một số bản của xã Mỹ Lý, Bắc Lý (huyện Kỳ Sơn). Tuy nhiên, gần một tháng nay ở địa bàn các xã nói trên do dòng nước Nậm Nơn bị cạn nước hơn 30m, khiến cho lòng sông bị thu hẹp, thuyền không thể đi lại. Cách duy nhất để vào được các xã này là đi bộ. Nhưng đi bộ vào các bản làng này cũng mất từ 1-2 ngày mà đường cũng đâu có để đi.  

Dòng Nậm Nơn mực nước xuống đến mức báo động, dòng phù phù sa bồi đắp hàng chục mét làm cho giao thông thuỷ bị chia cắt, cô lập các xã vùng lòng hồ.

Ông Nguyễn Hồ Cảnh - Chủ tịch UBND huyện Tương Dương cho biết: “Trước mắt huyện cắt cử người trực tại điểm sông bị bồi lấp hướng dẫn việc lưu thông của người dân và thuyền bè. Đồng thời phối hợp chính quyền địa phương các xã tuyên truyền phổ biến cảnh báo nguy hiểm cho người dân, không dùng sào nứa bắc qua bùn lầy để đi lại qua khu vực này tránh thiệt hại về người và tài sản có thể xảy ra. Chúng tôi cũng mong các ngành chức năng và tỉnh tạo điều kiện cử cán bộ kỹ thuật lên khảo sát để có giải pháp trước mắt, khơi thông dòng chảy của sông để người dân có thể đi lại được”.

Thiết nghĩ Ban QLDA Thủy điện Bản Vẽ cần khẩn trương khắc phục trình trạng này, để bảo đảm lưu thông cho tuyên giao thông thuỷ vùng thượng nguồn sông Nậm Nơn.

Tin Môi Trường giới thiệu một số hình ảnh dòng sông Nậm Nơn cạn nước hơn 30m làm ảnh hưởng đến giao thương đi lại của bà con các xã trên thượng nguồn thủy điện Bản Vẽ: