Không có chuyện "gạo giả"?

 

 

Trao đổi với PV, Nguyễn Duy Mạnh cho biết: “Khi mua gạo tại một cửa hàng gần nhà trọ về nấu ăn, chúng tôi phát hiện nhiều điểm bất thường. Bề ngoài, trông gạo rất đẹp, cả hạt gạo trong suốt, 10 hạt đều như nhau. Nấu lên để nguội thì cơm rất cứng và không có độ kết dính”.

 

Theo anh Mạnh, số gạo này được mua từ ngày 16.3 với giá 14.000 đồng/kg. Quan sát những hạt gạo “lạ” do Mạnh cung cấp, chúng tôi nhận thấy, các hạt gạo đều rất bóng, dài, không bị nát và gần như giống hệt nhau. Dùng tay, rất dễ để bẻ gãy đôi các hạt gạo. Cho vào miệng nếm thử thì không có mùi vị gì cả. Bằng mắt thường, rất khó có thể phân biệt được đây là gạo “lạ” hay không “lạ”.

 

Ngay sau khi thông tin về những hạt gạo bị nghi là gạo giả được phát đi, các cơ quan hữu trách của Hà Nội và Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) đã vào cuộc, tiến hành xác minh tại cửa hàng đã bán gạo cho Mạnh. Tuy nhiên, tại đây, các đoàn công tác không tìm thấy mẫu gạo như Mạnh đã thông tin. Lượng gạo “lạ” mua về, Mạnh cũng đã đổ bỏ hết. Hiện còn một ít mẫu gạo do Mạnh cung cấp lúc đầu đang được một vài cơ quan báo chí giữ và các cơ quan hữu trách đã liên lạc để lấy mẫu.

 

Trước đó, hồi giữa năm 2011, một bạn đọc ngụ tại thị trấn Xuân Mai (H.Chương Mỹ, Hà Nội) đã cung cấp cho phóng viên những hạt cơm được cho là nấu từ những hạt gạo “lạ”. Theo người đàn ông này, những hạt gạo mua về trông trong suốt, đều đặn, không bị nát, không có nội nhũ. Thành cơm thì các hạt cơm không kết dính vào nhau, không có mùi vị, để 5-6 ngày trong túi ni lông buộc kín vẫn không bị thiu và bốc mùi. Ăn cơm này vào thấy đầy và đau bụng nhẹ.

 

Những hạt gạo mà anh Mạnh và bạn đọc nêu trên cung cấp được cho là giống hệt với những hạt gạo mà một người nội trợ tại TP.HCM mua phải từ một người chạy xe đạp bán gạo dạo với giá 10.500 đồng/kg vào cuối tháng 2.2011. Người tiêu dùng lo lắng về sự an toàn và chất lượng bữa cơm của gia đình nhưng từ đó đến giờ, chưa có một kết luận mang tính khoa học, chính thức từ các cơ quan hữu trách về việc đó có phải là gạo giả hay không và nếu không phải gạo giả thì là gạo gì.

 

 

 

TS Lê Duy Hàm, Viện trưởng Viện Di truyền nông nghiệp cho rằng, về mặt công nghệ, làm ra gạo thật dễ hơn nhiều so với làm gạo giả. Giá thành gạo thật cũng rẻ hơn so với gạo giả. “Giá thành mỗi kg gạo phẩm cấp trung bình hiện chỉ ở mức trên 10.000 đồng/kg. Nếu sử dụng ni lông hoặc cao su và hương liệu để làm gạo giả thì giá thành đều đắt hơn rất nhiều so với trồng lúa để lấy gạo. Về mặt kinh tế, sẽ không có chuyện người ta chấp nhận bỏ công sức, tiền bạc và bất chấp pháp luật để sản xuất ra một thứ gạo chỉ bán ra thị trường với giá khoảng 14.000 đồng/kg. Bán với giá đó, lỗ là đương nhiên”, ông Hàm nói.

 

Theo TS Hàm, gạo “lạ” có thể là một thứ gạo ăn kiêng nào đó. Hiện người ta đã chọn tạo ra được giống lúa cho gạo cung cấp riêng cho những người bị tiểu đường. Ăn gạo này sẽ no bụng nhưng lượng đường trong máu không tăng như gạo bình thường.

Trong khi đó, nhiều ý kiến cho rằng, gạo lạ chính là loại gạo basmati của Ấn Độ và Pakistan đã được bán ở Việt Nam, tuy không phổ biến.

 

Tuy nhiên, ông Nguyễn Trí Hoàn, Viện trưởng Viện Cây lương thực và cây thực phẩm cho biết, giá của loại gạo basmati hiện ở mức trên 1 USD/kg nên không có ai dại gì mà bỏ tiền nhập gạo này về bán với giá 14.000 đồng/kg. GS Trần Đình Long, Chủ tịch Hội Giống cây trồng VN nói rằng, VN đã trồng lúa basmati nhưng mới chỉ ở diện hẹp, chưa phổ biến do điều kiện thổ nhưỡng ở nước ta không phù hợp. Ông Nguyễn Trí Ngọc, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) cũng xác nhận, hiện VN đang nhập một lượng không đáng kể các loại gạo phẩm cấp cao từ Thái Lan để phục vụ nhu cầu của một bộ phận nhỏ người tiêu dùng trong nước.

 

Tối 4.4, sau khi quan sát, sờ tận tay và cho vào miệng nếm thử những hạt gạo bị nghi ngờ là gạo giả do sinh viên Mạnh cung cấp cho cơ quan báo chí do PV  đem đến tận nhà riêng, ông Nguyễn Trí Hoàn, Viện trưởng Viện Cây lương thực và thực phẩm khẳng định:

“Bằng cảm quan, theo tôi đây chắc chắn là gạo thật, không phải gạo giả. Gạo trong và bóng nhiều khả năng là do đã được đánh bóng hoặc “hồ” bằng một chất nào đó. Cho vào miệng nhai, gạo không có mùi vị gì có thể là do gạo cũ, đã để lâu ngày nên mất mùi. Muốn xác định chất lượng những hạt gạo này như thế nào thì cần phải làm các xét nghiệm mới cho kết quả chính xác và thuyết phục nhất”.

 

Ông Hoàn phán đoán rằng, có thể đó là một loại gạo phế phẩm, người ta “tút” lại rồi đem bán kiếm lời. Bên cạnh đó, bây giờ đã có nhiều giống lúa cho gạo hạt dài. Với công nghệ tiên tiến như hiện nay, chúng ta hoàn toàn có thể luộc gạo ở nhiệt độ 54 độ C, sấy khô rồi xay xát để có được những hạt gạo trong, đều và không bị nát.