PGS. TS Nguyễn Lê Ninh: Vệ sinh an toàn thực phẩm cần phải được coi trọng

>>BS Phan Xuân Trung: Cần phổ biến kiến thức về an toàn vệ sinh thực phẩm

PGS.TS Nguyễn Lê Ninh, Ủy viên Bấn chấp hành Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật TP.HCM

- PV: Vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm đang tác động đến cuộc sống hàng ngày của mọi người, mọi nhà. Xin PGS.TS cho biết ý kiến của mình về tình hình vệ sinh an toàn thực phẩm hiện nay?

-PGS. TS Nguyễn Lê Ninh: Có hai loại thực phẩm cần quan tâm tới vấn đề an toàn đối với đời sống con người.. Đó là việc phải đảm bảo vệ sinh đạt mức an toàn cho con người đối với mọi loại thực phẩm tươi sống và thứ hai là đối với các loại thực thực phẩm đã được chế biến.

 Việc quản lý đối với phạm trù vệ sinh an toàn thực phẩm trong mỗi gia đình trong xã hội là điều không mấy khó khăn, bởi không ai là người muốn tự vơ bệnh hay vơ cái chết vào mình. Nhưng đối với toàn xã hội thì quả là điều rất khó nếu trong xã hội không có được sự quan tâm đầy đủ một cách có trách nhiệm - tự giác trách nhiệm - của các cơ quan quản lý liên quan lãnh vực này từ cấp  Nhà nước cho đến các tổ chức, đơn vị sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm từ quy mô lớn đến quy mô cá thể trong cả nước; Khó nhất là đối với những người mà câu tục ngữ trong dân gian “Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi” đã thấm vào họ như một thứ triết lý sống. Một thứ triết lý sống bẩn thỉu, một nhân sinh quan không còn tính người !

Tác hại của thực phẩm không an toàn về mặt vệ sinh, ngoài việc gây ra những nguy hại cho đời sống con người về bệnh tật cấp tính và mãn tính ra, nó còn có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng suốt đời cho con người. Thậm trí không loại trừ cả việc làm thay đổi cả đến đặc tính di truyền của nòi giống.

Vì vậy, vệ sinh an toàn thực phẩm phải được coi trọng trong toàn xã hội, phải được quy định thành luật và phải có sự ràng buộc đối với mọi tổ chức và cá nhân trong xã hội.

Tôi nghĩ rằng, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm hiện nay trong phạm vi cả nước đang còn là dấu hỏi kể cả với nguyên liệu đầu vào và sản phẩm đầu ra.

-Theo ông, đâu là nguyên nhân khiến cho tình hình an toàn vệ sinh thực phẩm ngày càng trở nên trầm trọng?

- Nguyên nhân là do luật tổ chức quản lý về lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm còn chưa chặt chẽ, chưa triệt để; do nếp sống văn hoá cộng đồng chưa cao và chủ yếu là do kỷ cương xã hội còn bị buông lỏng vì nhiều nhẽ để cái triết lý sống ích kỷ vẫn còn đất sống và ngày càng có nguy cơ lan rộng trong xã hội .

Có một điều làm tôi suy nghĩ  lâu nay, đó là mặt phải và mặt trái của sự hiểu biết – kiến thức. Đó là , đối với những kiến thức khoa học do con người phát hiện ra, chúng sẽ được sử dụng như thế nào vào trong cuộc sống. Cái đó tuỳ thuộc vào cái ”THIỆN” hay cái “ÁC” của con người cụ thể làm chủ nhũng kiến thức đó. Thuốc pháo, các loại hoá chất độc hại cho cuộc sống, năng lượng hạt nhân, tia Laser…v…v…đều có tính hai mặt của chúng. Hoặc là chúng làm cho suộc sống tốt lên hoặc là chúng tham gia vào việc huỷ hoại cuộc sống.

 Mọi loại thực phẩm không an toàn cũng từ những con người có ÁC TÂM thủ lợi từ những kiến thức "học thực" và "học lóm" mà có.

Đó là điều kiện cần. Còn điều kiện đủ cho mệnh đề này là kỷ cương xã hội hoặc là bị buông lỏng hoặc là luật tổ chức quản lý an toàn thực phẩm trong xã hội không được thường xuyên cập nhật để hoàn chỉnh nên hành vi của bọn mất tính người này vẫn còn đất để tồn tại.

Điều kiện cần để hình thành sự ÁC TÂM cần có một yếu tố  cơ bản. Đó là sự khiếm khuyết tư duy về “Giáo dục làm người” của toàn xã hội đối với mọi mọi công dân. Kèm theo đó là thiếu đi sự giám định nghiêm ngặt của xã hội được phản ánh qua sự hoàn chỉnh của pháp luật và sự thực thi nghiêm chỉnh pháp luật để con người ta có thể thường xuyên duy trì và củng cố được bản tính làm người.

Từ vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm hiên nay đang ở vào trạng thái chưa quản lý được không khó để có thể thấy cả những mô hình đồng dạng khác to nhỏ khác nhau …cũng từ cái “Ác tâm thủ lợi phi nhân bản” mà ra.

- Hiện nay, các loại thực phẩm nhiễm độc, thực phẩm không an toàn đang bán tràn lan. Theo ông, để giảm thiểu và đẩy lùi những nguy cơ do thực phẩm mất an toàn gây ra, chính quyền và người dân cần có những biện pháp nào?

- Muốn làm tốt công tác vệ sinh an toàn thực phẩm trong xã hội thì thuốc đặc trị duy nhất, đạt hiệu quả cao nhất trong việc xử lý những sai phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm chỉ có thể là thực thi pháp luật một cách nghiêm ngặt đối với cả người thực thi luật bao gồm các tổ chức quản lý từ bờ cõi lãnh thổ của đất nước cho đến mọi vùng trong nước và mọi công dân vi phạm.

- Tin Môi Trường (tinmoitruong.com.vn) đang thực hiện Dự án “không chất độc hại trong thực phẩm” nhằm mục đích kêu gọi cộng đồng tẩy chay với các chất độc hại trong thực phẩm. Theo ông, để cộng đồng hưởng ứng cần phải làm thêm những gì?

Phải phổ cập hóa cho toàn dân biết thế nào là thực phẩm an toàn và thế nào tác hại của thực phẩm không  an toàn đối với sự sống của con người. Việc phổ cập hoá những hiểu biết này cho người dân lúc đầu phải mang tính đột phá. Sau đó là việc phải duy trì một cách thường xuyên, mọi lúc mọi nơi trong mọi sinh hoạt của đời sống xã hội cho tới khi trở thành kiến thức phổ thông, thành nhận thức tất yếu, thành nếp sống văn minh tự nhiên như bản lãnh phải có của mọi người trong xã hội.

Phải dấy lên phong trào vận động toàn dân tích cực tự giác kịp thời phát hiện và báo cho cơ quan hữu quan con người và nơi chốn vi phạm để kịp thời công bố công khai với dư luận xã hội qua các phương tiện truyền thông. Một khi nơi nào và người nào bị phát hiện vi phạm, các cơ quan quản lý có liên quan sẽ phải kịp thời xác minh và xử lý, nhằm hạn chế tác hại cho đời sống lành mạnh của cộng đồng.

- Trân trọng cảm ơn PGS. TS về cuộc trao đổi !