Kết luận của Thủ tướng trong vụ Tiên Lãng

"Hai tuần nay, tôi thường xuyên đọc báo và thấy có khoảng 800 tin, bài về vụ Tiên Lãng. Thủ tướng cảm ơn báo chí đã đưa thông tin nhanh, đa chiều", Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam mở đầu buổi thông báo kết quả cuộc họp của Thủ tướng với các bộ ngành và TP Hải Phòng chiều 10/2.

Theo ông Đam, trong báo cáo của Hải Phòng hôm nay đã trả lời tập trung vào 3 vấn đề Thủ tướng đã đặt ra. Sau khi nghe ý kiến các bộ ngành, người đứng đầu Chính phủ kết luận, đây là vụ việc đáng tiếc, có vấn đề yếu kém của chính quyền huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang trong quản lý đất đai.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết luận vụ Tiên Lãng. Ảnh: Chinhphu.vn

Về quyết định giao đất cho gia đình ông Đoàn Văn Vươn, theo Thủ tướng, quyết định thứ nhất giao 21 ha đất là đúng, nhưng quyết định thứ hai giao thêm 19,3 ha đất chưa đúng với quy định Luật đất đai.

Quyết định thu hồi đất của ông Vươn với lý do hết thời hạn sử dụng cũng trái luật. Luật đất đai quy định 5 trường hợp thu hồi đất, nhưng gia đình ông Vươn không nằm trong 5 trường hợp trên

Do quyết định thu hồi đất không đúng với quy định của pháp luật đất đai nên quyết định cưỡng chế thu hồi đất cũng không đúng pháp luật. Mặt khác, việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng cũng có nhiều sai phạm như không xác định ranh giới, kiểm kê tài sản...

Công tác tổ chức thực hiện cưỡng chế cũng có nhiều sai sót, gây thương vong cho lực lượng tham gia; việc huy động quân đội tham gia cưỡng chế là trái quy định. Thủ tướng kết luận, việc phá nhà có sự chỉ đạo của một số lãnh đạo địa phương và yêu cầu khởi tố điều tra, xét xử nghiêm minh.

Trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Hải Phòng chỉ đạo thu hồi các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn; làm thủ tục cho ông Đoàn Văn Vươn sử dụng đất theo đúng quy định của Luật Đất đai. Chỉ đạo Toà án nhân dân thành phố Hải Phòng và Toà án nhân dân huyện Tiên Lãng nghiêm túc kiểm điểm việc xét xử đối với vụ việc này.

Hải Phòng phải chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố, điều tra và sớm đưa ra xét xử nghiêm minh việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn; đình chỉ công tác những cán bộ đã chỉ đạo phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn; khẩn trương đưa vụ án “giết người và chống người thi hành công vụ” ra xét xử công khai, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật; kiến nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo do các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng.

Ở cấp thành phố, phải kiểm điểm làm rõ trách nhiệm vì Tiên Lãng đã báo cáo chủ trương thu hồi đất và được thành phố chấp thuận. Thành phố cũng phải kiểm điểm vì xử lý chậm, báo cáo Thủ tướng chưa đầy đủ. Thủ tướng yêu cầu Hải Phòng sớm báo cáo kết quả thực hiện từng việc.

Rút kinh nghiệm từ vụ Tiên Lãng, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các tỉnh thành phải thu hồi đất cũng như tổ chức cưỡng chế đúng pháp luật. Bộ Tư pháp phải nghiên cứu ban hành các quy định để kiểm soát các văn bản hành chính. Tòa án tối cao xem xét tái thẩm với các quyết định của Tòa án Hải Phòng và huyện Tiên Lãng.

"Việc khiếu nại của ông Vươn diễn ra mấy năm, nếu chỉ đạo xử lý tốt, đúng pháp luật thì không xảy ra sự việc đáng tiếc", ông Vũ Đức Đam nói.

Lãnh đạo Hải Phòng và các bộ, ngành tham gia buổi họp chiều 10/2. Ảnh:Chinhphu.vn

Ngày 5/1/2012, khi hơn 100 cảnh sát, bộ đội cưỡng chế, thu hồi đất của gia đình ông Đoàn Văn Vươn, một số người đã gài mìn tự chế trong vườn, cầm súng hoa cải chống lại. Bốn cảnh sát và hai cán bộ huyện đội bị thương, trong số này có người đứng đầu công an huyện Tiên Lãng. Một ngày sau, ngôi nhà của ông Vươn bị phá hủy.

Ngày 10/1, 4 bị can gồm: Đoàn Văn Quý (46 tuổi), Đoàn Văn Vươn (49 tuổi), Đoàn Văn Sịnh (55 tuổi) và Đoàn Văn Vệ (38 tuổi) bị khởi tố, bắt tạm giam về tội giết người. Phạm Thị Báu (tức Hiền, vợ ông Quý) và Nguyễn Thị Thương (vợ ông Vươn) bị khởi tố về tội chống người thi hành công vụ, song được tại ngoại.

Tuy nhiên, từ vụ nổ súng chống đối, hàng loạt vấn đề được phơi bày. Nhiều chuyên gia lên tiếng quyết định giao và thu hồi đất của huyện Tiên Lãng là trái luật, việc sử dụng quân đội tham gia cưỡng chế và phá nhà ông Vươn là vi phạm pháp luật. Mặt trận tổ quốc, các bộ ngành lập tức vào cuộc. Thủ tướng yêu cầu Hải Phòng báo cáo, làm rõ đúng sai.

Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng và nhiều cán bộ đã bị đình chỉ chức vụ. Công an Hải Phòng đã khởi tố vụ án hủy hoại tài sản và triệu tập những người liên quan, trong đó Bí thư, Chủ tịch xã Vinh Quang.

Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng đã nghiêm túc kiểm điểm, nhận trách nhiệm trước Bộ Chính trị, Ban bí thư, trước Đảng bộ và nhân dân thành phố.