Tin Môi Trường- Tin nhanh về môi trường Việt Nam
Hotline: 091.5203050 - 091.5203070
Email: tinmoitruong@tinmoitruong.com
Website: tinmoitruong.com.vn

Nghệ An: Dòng Nậm Mộ tan nát vì vàng

(10:35:12 AM 30/12/2011)

(Tin Môi Trường) - (Tinmoitruong.vn) - Những ngày cuối năm 2011 chúng tôi có dịp trở lại huyện biên giới Kỳ Sơn, Nghệ An và chứng kiến cảnh hàng trăm người dân thi nhau ra dòng Nậm Mộ đào, đãi vàng kiếm tiền tiêu Tết.

Cuối năm hàng trăm người dân thi nhau ra dòng Nậm Mộ đào, đãi vàng kiếm tiền tiêu Tết.

Những ngày cuối năm chúng tôi ngược quốc lộ 7 lên với các huyện miền Tây xứ Nghệ trong cái rét đế tê tái. Trời miền biên ải giữa không khí lạnh khoảng 12 độ lẫn xem giữa cái nắng ban trưa có chút ấm áp... dòng người từ các bản làng đổ ra dòng sông này để đào vàng như một mùa trẩy hội. Gặp chúng tôi chụp ảnh, nhiều người chủ yếu là nhóm thanh niên có cả học sinh đều tưng tửng, kẻ thì ưỡn người, chỗng khu khi chúng tôi chụp ảnh, kẻ khác thì bảo chụp ảnh làm gì, bọn ta chỉ làm vàng để kiếm tiền về tiêu tết mà thôi.

Dọc quốc lộ 7 vẫn còn in nguyên những mảng đường sạt lở, nham nhở sau cơn bão số 6, 7 hồi cuối tháng 6, 7/2011 vừa qua. Dọc tuyến này qua các xã Chiêu Lưu, Hữu Kiệm của địa bàn huyện Kỳ Sơn mỗi ngày có từ 200-300 người ở khắp bản làng ra sông để đào bới, đãi vàng. Những cỗ máy nổ đông Phong nổ xình xình xịch suốt ngày, những làn khói đen bay cuồn cuộn, rồi những dòng nước đục ngầu chạy theo sông về xuôi.

Ghi nhận của PV từ km 189 - 195, quốc lộ 7 qua địa bàn các xã Hữu Kiệm và xã Chiêu Lưu thuộc huyện Kỳ Sơn tình trạng hàng trăm người dân mang cuốc thuổng, máng đãi vàng, máy nổ Đông Phong...đào bới, khoét lòng sông tìm vàng, tìm vận may.

Chị Vi Thị K – một phu vàng ở xã Hữu Kiệm cho biết: “Nhàn rỗi công việc trên rẫy nên chúng tôi kéo nhau ra sông để đào vàng kiếm thêm tiền để chi tiêu trong dịp Tết đến thôi. Bà con bản ta cũng đói lắm nên mới phải sa vào làm vàng đấy chú ơi. Mùa này lạnh lắm nhưng vì cái Tết cho con cháu ấm áp, no đủ nên phải đi chứ biết làm sao đây...”.

Dọc triền bên hữu sông Nậm Mộ hàng chục lán trại được dựng lên, nồi nước, xoong chảo, bếp ăn, bếp củi, than... đều được trang bị để nấu ăn cho những phu vàng làm việc tại đây. Nhiều khu vực, người dân đã đào bới, khéo sâu hàm ếch vào tận đường, vào bờ sông... khiến cho dòng nước, lòng sông bi lệch đi. Rồi có điểm phu vàng đào bới sâu 2-3m, những phụ nữ chân yếu tay mềm làm việc dưới hầm sâu mà lòng tôi chợt nghĩ nếu sập hầm thì chỉ có chết cả.

Ở những khu vực khác, núi đá mọc lên giữa sông cao đến cả mét. “Với bà con ta mỗi khi Tết đến phải có một xếp củi đẹp trong nhà, có tiền mua thịt, mua con gà đẹp... năm đó đón Tết gọi là đầy đủ. Mong muốn có cái tết sung túc nên chúng tôi phải ra suối, sông đi làm vàng đấy chú, còn những ngày bình thường thì đi rẫy mà...”, anh Vi Văn H. ở xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn cho biết.

Tình trạng hàng ngày với hàng trăm người dân trẩy hội đào bới dòng sông Nậm Mộ tìm vàng những ngày cuối năm cũng đã được chính quyền các xã đã đi vận động, đẩy đuổi... Nhưng đuổi chỗ này, lại mọc chỗ khác hoặc họ nghỉ một vài ngày rồi lại tiếp tục ra sông.

Một người dân ở bản Bà, xã Hữu Kiệm cho biết, mấy ngày nay lãnh đạo xã có đi đuổi bà con làm vàng nhưng không xuể. Đuổi hôm nay thì ngày mai họ lại ra sông. Đuổi buổi sáng, buổi chiều hoặc ngày mai họ lại kéo nhau ra sông Nậm Mộ để đào, đãi vàng, họ lấy lý do là kiếm tiền tiêu Tết cho nên xã cũng không đành.

Đem vấn đề trên trao đổi với ông Mùa Nỏ Xử - PCT UBND huyện Kỳ Sơn cho, ông Xử cho biết đã từng đi đuổi nhiều lần, nhưng chỉ được một vài ngày rồi tình trạng này lại diễn ra. Cũng theo ông Xử dự kiến thứ 7 tuần (ngày 31/12) huyện sẽ tổ chức cho anh em cán bộ, các ban ngành liên quan đưa người đi đẩy đuổi dân làm vàng dưới dòng Nậm Mộ.

Ông Xử nói: “Tình trạng người dân đổ xô đi khai thác vàng ở dòng sông Nậm Mộ chúng tôi đã biết. Huyện cũng đã thành lập đoàn phối hợp với đoàn của tỉnh Nghệ An để thứ 7 này sẽ đi truy quét hết. Trước đây huyện cũng đã truy quét nhiều rồi nhưng sau đó tình trạng này vẫn tái diễn”.

Tình trạng khai thác vàng kiếm tiền tiêu Tết những ngày cuối năm 2011 đã và đang diễn ra trên dòng Nậm Mộ thuộc địa bàn huyện biên giới Kỳ Sơn như một mùa trẩy hội được Tin Môi Trường ghi lại: